________________
સકલતીર્થ વંદના
૨૪૯
અષાઢી શ્રાવકે શ્રી પાર્શ્વનાથ ભગવાનની મૂર્તિ ભરાવી તેની રોજ પૂજા કરવાની ચાલુ કરી. કાલાંતરે આ પ્રતિમા ત્રણેય લોકમાં પૂજાઈ. જરાસંઘ સાથેના યુદ્ધ વખતે શ્રી કૃષ્ણ મહારાજના સૈન્યને જરાસંઘે જરાં નામની વિદ્યાના પ્રયોગથી મૃતપ્રાયઃ કરી મૂકેલું, ત્યારે શ્રી નેમનાથ પ્રભુના કહેવાથી કૃષ્ણ વાસુદેવે અઢમ કરી પદ્માવતી દેવીને આરાધી, આ પ્રતિમાને મનુષ્યલોકમાં લાવી અને તેનું હવણ જળ છાંટી, મૃતપ્રાય: સૈન્યને સજીવન કર્યું. ત્યારપછી આ અતિ પ્રભાવક અને અતિ પ્રાચીન પાર્શ્વનાથ પ્રભુની પ્રતિમા શંખેશ્વર તીર્થમાં પ્રતિષ્ઠિત થઈ. આ પ્રતિમા લગભગ ૧૮ કોડાકોડી સાગરોપમ પહેલા નિર્મિત થઈ છે અને આ ભરતક્ષેત્રમાં છેલ્લા લગભગ ૮૬૦૦૦ વર્ષોથી ભક્તો માટે એક આકર્ષણનું સ્થાન બની રહી છે. આ તીર્થનો પ્રભાવ અચિન્ય છે. કહેવાય છે કે, શંખેશ્વર પાર્શ્વનાથના સ્મરણથી દરેક વિઘ્નો દૂર થઈ જાય છે. સુપ્રભાતે તેમનું નામસ્મરણ કરી તેમને વંદન કરતાં પ્રત્યેક સાધકે આત્મશુદ્ધિમાં બાધક બનનારા રાગ-દ્વેષ આદિ વિપ્નોના સમૂહને શાંત કરવાની પ્રાર્થના કરવાની છે. કેસરીયો સાર -
આ તીર્થ રાજસ્થાનમાં મેવાડ પ્રદેશના ઉદયપુર શહેર પાસે આવેલું છે. તે સ્થાનમાં આજથી લગભગ હજાર વર્ષ પૂર્વે ઋષભદેવ પ્રભુની ભવ્ય પ્રતિમા નીકળી હતી, જે ત્યાં જ સ્થાપિત કરવામાં આવી છે. આ મૂર્તિ ઉપર બહુ કેસર ચડતું હોવાથી તેનું કેસરીયાજી એવું નામ પ્રસિદ્ધ થઈ ગયું છે. કહેવાય છે કે આ પ્રતિમાજી પહેલાં લંકાપતિ શ્રી રાવણને ત્યાં પૂજાતી હતી અને પછી અયોધ્યામાં શ્રી રામચંદ્રજીના ત્યાં આ પ્રતિમા પૂજાઈ હતી. આજે પણ આ પ્રતિમા અતિ ચમત્કારિક અને સૌની ઇચ્છા પૂર્ણ કરનારી મનાય છે.
આ પદ બોલતાં અતિપ્રાચીન અને પ્રભાવશાળી આ પ્રતિમાનું સ્મરણ કરી તેને પ્રણામ કરતાં સાધક વિચારે કે,
પ્રભુ ! આપ તો વીતરાગી છો, આપને કોઈ વિધિથી પૂજે કે અવિધિથી પૂજે આપને કોઈ ફરક પડતો નથી, પરંતુ આજે આ તીર્થમાં મિથ્યાત્વીઓના હાથે આપની જે અવિધિથી પૂજા થાય છે તેનાથી મારું મન પીડાય છે. પ્રભુ ! એવું સત્ત્વ આપજો કે આ અવિધિથી થતી પૂજા અટકાવી, વિધિપૂર્વક પૂજાનો પ્રારંભ કરાવી હું સ્વ-૫ણ સૌના શ્રેયમાં નિમિત્ત બનું !”