________________
૧૪૯
ભારતેસર-બાહુબલી સજઝાય
વિચિત્રતાથી એકવાર દધિવાહન રાજા સાથે જ તેઓ યુદ્ધ ચડ્યાં. સાધ્વી પદ્માવતીને આ વાતની જાણ થતાં તેમણે પિતા-પુત્રને એક-બીજાની ઓળખ આપી યુદ્ધ અટકાવ્યું.
કરકંડુને એક રૂપાળો અને બળવાન સાંઢ અતિપ્રિય હતો. કાળક્રમે આ જ સાંઢને વૃદ્ધાવસ્થાથી ક્ષીણ, નિર્બળ અને જર્જરિત જોતાં તેમનું હૈયું અનિત્ય ભાવનાથી ભાવિત બન્યું. “સંસારમાં બધું અનિત્ય છે. આ દેહ, પરિવાર, સંબંધો, રૂ૫, રાજ્ય, ધન વૈભવ આદિ બધું નાશવંત છે.” આ ભાવનાથી નશ્વર શરીર પ્રત્યેનો રાગ છૂટી ગયો અને અવિનશ્વર આત્મા પ્રત્યે રુચિ જાગી. વૈરાગ્યની ધારા ગાઢ થતાં તેઓ પ્રત્યેકબુદ્ધ બન્યા અને અનુક્રમે દીક્ષા લઈ મોક્ષ પામ્યા.
“ઘન્ય છે કટકંતુ મુનિને જેઓ નાનકડા નિમિત્તને પામી અવિનાશી એવા આત્માના અનુરાગી બન્યા. તેમના ચરણે વંદના કરી આપણે પણ આત્માનુરાગી બનવા યત્ન કરીએ.”
ગાથા :
हल्ल विहल्ल सुदंसण, साल-महासाल-सालिभद्दो अ ।
भद्दो दसन्नभद्दो पसन्नचंदो अ जसभदो ॥३॥ સંસ્કૃત છાયા : हल्ल: विहल्ल: सुदर्शनः, शाल: महाशाल: शालिभद्रः च
भद्रः दशार्णभद्रः प्रसन्नचन्द्रः च यशोभद्रः ।।३।। ગાથાર્થ :
હલ્લકુમાર અને વિહલ્લકુમાર, સુદર્શનશેઠ, શાલમુનિ, મહાશાલમુનિ, શાલિભદ્રમુનિ, શ્રી ભદ્રબાહુસ્વામી, દશાર્ણભદ્રરાજા, પ્રસન્નચન્દ્રરાજર્ષ તથા યશોભદ્રસૂરિજી. વિશેષાર્થ :
૨૨-૨૦. હૃ-વિદજી - શ્રી હલ્લકુમાર તથા શ્રી વિહલકુમાર
આ બન્ને મહાત્માઓ મહારાજા શ્રેણિક અને મહારાણી ચેલણાના કુંવરો હતા. પ્રસન્ન થએલા પિતાએ પોતાનો સેચનક હાથી અને દેવતાઈ કુંડલો આ બે ભાઈઓને