________________
ભરખેસર-બાહુબલી સજઝાય
૧૫૧
એક વખત કપિલાદાસી અભયારાણી સાથે ઉદ્યાનમાં ગઈ હતી. ત્યાં તેણે શેઠની પત્ની મનોરમાને તેના છ પુત્રો સાથે જોઈ. તેને સમજાઈ ગયું કે શેઠે તેણીને છેતરી છે. બદલો લેવા તેણે અભયારણી આગળ શ્રી સુદર્શનશેઠના રૂપાદિનું કામોત્તેજક વર્ણન કર્યું. અભયારે પણ તે સાંભળી શેઠને વશ કરવાના કોડ જાગ્યા. એકાંતનો લાભ ઉઠાવી અભયા પૌષધ દરમ્યાન કાઉસ્સગ્નમાં સ્થિર રહેલા શેઠને દાસીઓ દ્વારા ઉપાડી લાવી અને તેમને ચલાયમાન કરવા ઘણા પ્રયત્નો કર્યા. પણ સત્ત્વશાળી શેઠ શુભ ધ્યાનમાં સ્થિર રહ્યા. નિષ્ફળ અભયાએ તેમની ઉપર શીલભંગનો આરોપ મૂક્યો.
રાજાને પોતાની રાણી કરતાં સુદર્શન શેઠ પર વધુ વિશ્વાસ હતો. તેમણે શેઠને વારંવાર પૂછયું કે વાસ્તવિક્તા શું છે, પણ શ્રી સુદર્શને ખુલાસો ન કર્યો. રાજાએ કમને શૂળીની સજા કરી. પુનઃ પૂછપરછ કરી, પણ શેઠ તો અડગપણે મૌન રહ્યા. સુદર્શન શેઠને પ્રાણે જાય તે કબૂલ હતું પણ... અન્યના દોષ બોલવા, અન્યને ગુન્હેગાર કહેવા કબૂલ નહોતું. ઉત્તમતા પ્રગટ્યા પછી જાતના બચાવ માટે બીજાને નુકશાન થાય તેવો પ્રયત્ન કરવાનું ક્યારેય મન થતું નથી.
શૂળી પર ચઢાવતાં પહેલા શેઠને મોઢે કાળીગેશ ચોપડી તેમને ગધેડા પર બેસાડી ગામમાં ફેરવવામાં આવ્યા.ગામના લોકો પણ શેઠ આવું કૃત્ય કરે એ વાત સ્વીકારવા તૈયાર નહોતા. ન છૂટકે રાજાએ સુદર્શનને શૂળીએ ચઢાવ્યા. આ બાજુ તેમની પત્ની મનોરમાને સમાચાર મળ્યા. તેને પોતાના પતિના સતું ચારિત્ર ઉપર અડગ શ્રદ્ધા હતી. તેથી પતિ પર આવેલું કલંક દૂર ન થાય ત્યાં સુધી તે કાઉસ્સગ્નમાં સ્થિર થયા. તેની આરાધના અને શેઠની સચ્ચાઈના બળે શૂળીનું સિંહાસન થઈ ગયું. દંપત્તીએ દીક્ષા લીધી અને મોક્ષે સિધાવ્યાં. - ' “શ્રાવક જીવનમાં પણ પરપીડાના પરિહારની ભાવનાથી સ્વના
ભોગે પણ અન્યને લેશ પણ હાનિ નહિ પહોંચાડવાની તથા વ્રતપાલનમાં અડગ રહેવાની સુદર્શન શેઠની ઉમદા મનોવૃત્તિને અંત:કરણપૂર્વક વંદન કરી, તેવા ગુણો આપણને પણ મળે તેવી પ્રાર્થના કરીએ.” ૨૨-૨૩ સાહ-મહાસ - શ્રી શાલ અને શ્રી મહાશાલ
શ્રી શાલ રાજા હતા તો શ્રી મહાશાલ યુવરાજ હતા.બન્ને વચ્ચે પરમપ્રીતિ હતી. પ્રભુવીરની વાણીથી વૈરાગી બની, તેઓએ પોતાના ભાણેજ ગાંગલીને રાજ્ય સોંપી,
