________________
૯૯
લઘુ શાંતિ સ્તવ સૂત્ર વિશેષાર્થ : -
વિજયાદેવીને શાંતિ કરવાનું પ્રોત્સાહન આપતાં હવે પૂજ્ય માનદેવસૂરીશ્વરજી મહારાજા કહે છે કે,
ભાવતિ - હે ભગવતી દેવી ! ઐશ્વર્ય, આદિ ગુણોથી યુક્ત એવી હે દેવી! ગુવતિ - હે ગુણવતી દેવી!
ઔદાર્ય, વૈર્ય, શૌર્ય, ગાંભીર્યાદિ અનેક ગુણોથી શોભતી તથા સમ્યગ્દર્શન, સંઘ વાત્સલ્ય, દેવ-ગુરુની ભક્તિ વગેરે ઉચ્ચકક્ષાના લોકોત્તર ગુણોને ધરનારી હે જયા દેવી !
શિવ-શક્તિ-તુષ્ટિ-પુષ્ટિ-સ્વર્તીદ ગુરુ ગુરુ નાનામ્ - (હે દેવી !) અહીં = જગતમાં લોકોના શિવ, શાંતિ, સુષ્ટિ, પુષ્ટિ અને કલ્યાણને કરો, કરો. શિવ, શાંતિ, સુષ્ટિ, પુષ્ટિ અને સ્વસ્તિ : આ યાદેવીના પાંચ મુખ્ય કર્તવ્યો છે.
શ્રીસંઘનું કલ્યાણ કરવું એટલે કે અશુભ પ્રસંગો ઉપસ્થિત જ ન થાય એવા સંયોગો ઉત્પન્ન કરવા તે દેવીનું ‘શિવ' નામનું કર્તવ્ય છે. - ઉપસ્થિત થયેલા ઉપદ્રવો કે ભયોનું નિવારણ કરવું એ દેવીનું ‘શાંતિ' નામનું કિર્તવ્ય છે.
અશુભ સંયોગોનો નાશ કરી, સાધકના શુભ મનોરથોને પૂર્ણ કરી સંતોષ આપવો એ દેવીનું તુષ્ટિ’ નામનું કર્તવ્ય છે. ૧. “ૐ” એવા સ્વરૂપવાળી હે દેવી! તમને નમસ્કાર હો અને હે ભગવતી ! હે ગુણવતી ! હે
“ઝ નમો શ્રીં હૂં દૂ: : ક્ષઃ É સ્વાદ' આવા મંત્ર સ્વરૂપવાળી દેવી અહીં રહેલા
લોકોના શિવ શાંતિ, સુષ્ટિ, પુષ્ટિ અને કલ્યાણ કરો ! ૨. હે ભગવતી ! હે ગુણવતી ! “ૐ નમો નમ:' એ મંત્ર સ્વરૂપવાળી હે દેવી! તથા “ૐ નમો દર્દી
pી : : : £ ૬ સ્વાદા' એ મંત્ર સ્વરૂપવાળી હે દેવી! અહીં રહેલા લોકોના શિવ
શાંતિ, સુષ્ટિ, પુષ્ટિ અને કલ્યાણ કરો ! કરો ! 45. ‘માવતિ' ની વિશેષ સમજ માટે જુઓ ગાથા નં. ૭ : “માવતિ' આ શબ્દ સંબોધન એક વચનમાં છે. તેનો અર્થ ‘દેવી' થાય છે અને મંત્રવિશારદો તેનો અર્થ ‘સૂક્ષ્મ, અવ્યક્ત કે નિરાકાર સ્વરૂપવાળી' એવો કરે છે.“ગુવતિ' આ શબ્દ પણ સંબોધન એકવચનમાં છે અને તેનો અર્થ સત્ત્વ, રજો અને તમસુ આ ત્રણ ગુણવાળી એવો થાય છે.