________________
લઘુ શાંતિ સ્તવ સૂત્ર
જતાં વિઘ્નોની સંભાવના વધુ રહે છે, પરંતુ ભગવાનની ભક્તિ કરનારના સત્કાર્યમાં આવતાં વિઘ્નો વિનાશ પામે છે અને તે જીવ નિર્વિઘ્ને કલ્યાણકારી કાર્યમાં આગળ વધી શકે છે. કદાચ પ્રબળ કર્મના ઉદયે બાહ્યથી વિઘ્ન નાશ ન પામે તોપણ અંતરંગ રીતે વિઘ્નનો અનુભવ કર્યા વિના શુભ ધ્યાનમાં એકાગ્ર બની આનંદને માણતો તે જીવ મોક્ષના મહાસુખ સુધી પહોંચી શકે છે.
મનઃ પ્રસન્નતામેતિ - મન પ્રસન્નતાને પામે છે.
૧૧૧
ભગવાનની ભક્તિનું શ્રેષ્ઠ ફળ છે - મનની પ્રસન્નતા. વિઘ્નો ટળે કે ન ટળે, ઉપસર્ગો શમે કે ન શમે; પણ ચિત્ત પ્રસન્ન રહે તે જ ભક્તિનું પરમ ફળ છે.
પ્રભુ ભક્તિના પ્રભાવથી સાધકનું એવું પુણ્ય જાગૃત થાય છે કે પ્રાયઃ કરીને તેના જીવનમાં કોઈ આપત્તિ આવતી જ નથી. પૂર્વે બાંધેલા કોઈ તીવ્ર કર્મના ઉદયથી ક્યારેક આપત્તિ આવી જાય તોપણ તે સાધકના મનને બગાડી શકતી નથી. તેને દુ:ખ આવે પણ તે દુ:ખી થતો નથી. તેનું મન સુપ્રસન્ન જ રહે છે. કેમકે પ્રભુભક્તિના કારણે તેનું ચિત્ત નિર્મળ બન્યું હોય છે. જેના કારણે પ્રભુએ દર્શાવેલા કર્મના સિદ્ધાંતો તેને સ્પષ્ટ સમજાય છે, તેની ઉપર દૃઢ શ્રદ્ધા પ્રગટે છે અને તેને જીવનમાં ઉતારવા સતત પ્રયત્નશીલ રહે છે. આથી જ જ્યારે આપત્તિ આવે ત્યારે સાધક સમજે છે કે મેં પૂર્વે બાંધેલાં કર્મનું આ ફળ છે. વર્તમાનની પરિસ્થિતિ મા૨ી ભૂતકાળની ભૂલોનું પરિણામ છે. આ આપત્તિ મારું કાંઈ બગાડી શકતી નથી બલ્કે તે મારા કર્મોને ખપાવી મારા બંધનોને હળવા કરે છે.’ આવી વચનાનુસાર વિચારસરણીને કારણે સાધક ચિત્તની સ્વસ્થતાપૂર્વક સર્વ આપત્તિને સહન કરી, મનને સદા પ્રસન્ન રાખી શકે છે. આવી ચિત્તની પ્રસન્નતા એ જ તો પ્રભુપૂજાનું મુખ્ય ફળ છે. આથી જ આનંદઘનજી મહારાજાએ શ્રી ઋષભદેવ ભગવાનના સ્તવનમાં કહ્યું છે.
“ચિત્તપ્રસશે રે પૂજન ફળ કહ્યું, પૂજા અખંડિત
એહ.’
પ્રભુપૂજા કરનારની ચિત્ત-પ્રસન્નતા અખંડિત રહે છે. કેમ કે પ્રભુની પૂજાથી રાગ તોડવા જેવો લાગે છે, ઇચ્છાઓ કાઢવા જેવી લાગે છે. પરિણામે ઇચ્છાઓ ઓછી થતી જાય છે અને ઇચ્છાઓ ઘટતા ચિત્ત પ્રસન્ન રહેવા લાગે છે. બાહ્ય અનુકૂળતાનો રાગ અને પ્રતિકૂળતાનો દ્વેષ મંદ પડે છે ગુણોનો રાગ તીવ્ર બને છે અને દોષોનો પક્ષ નબળો પડે છે. વિષયના વિકારો ઘટે છે અને વૈરાગ્યાદિ ભાવો પ્રબળ થાય છે. કષાયોના સંક્લેશો શાંત થાય છે અને ક્ષમાદિ ગુણોની વૃદ્ધિ થાય છે. સંસારની નરી વાસ્તવિકતા સમજાય છે અને મોક્ષ પ્રત્યેનો આદર વધે છે. આ
