________________
૧૪૬
સૂત્રસંવેદના-૫
કાળની કરવટ બદલાતાં કયવન્ના શેઠ નસીબજોગે અપુત્રીયા એવી ચાર શ્રેષ્ઠી પુત્રવધુઓના પતિના સ્થાને આવી ગયા અને તેમને ચાર પુત્રો થયા. પુન: રાજગૃહીમાં આવતાં અભયકુમાર સાથે તેમની મિત્રતા થઈ અને શ્રેણિકરાજાની પુત્રી મનોરમા સાથે તેમનાં લગ્ન થયાં. ઉપરાંત શ્રેણિકરાજાનું અડધું રાજ્ય મળ્યું અને ઘણા ભોગમાં દિવસો પસાર થવા લાગ્યા. આ રીતે કવન્ના શેઠનું સૌભાગ્ય વધતું
જ ગયું. - એકવાર તેમણે પ્રભુવીર પાસેથી પોતાનો પૂર્વભવ જાણ્યો. મુનિને ટૂકડે ટૂકડે ત્રણ વાર ખીર વહોરાવવાથી સુખ મળ્યું પણ ત્રણ કટકે કટકે મળ્યું, આ સાંભળતાં કયવના શેઠને વૈરાગ્ય થયો. દીક્ષા લઈ સ્વર્ગવાસી થયા. ત્યાંથી ચ્યવી મોક્ષે જશે.
આ પુણ્યશાળીનું કેવું સૌભાગ્ય કે પોતે જ્યારે પ્રેમ કે લાગણીને જરાપણ યોગ્ય નથી રહ્યા ત્યારે પણ તેમની પત્ની તેમને આવકારે છે. ત્રણ ત્રણ વાર અપાર સમૃદ્ધિઓ તેમને સામે ચાલીને વરે છે. આથી જ વેપારીઓ દર નૂતન વર્ષે તેમના જેવા સૌભાગ્યની પ્રાર્થના કરે છે, પણ તેમનું ખરું સૌભાગ્ય તો એ હતું કે જ્યારે સુખસભર દિવસો આવ્યા ત્યારે સંસારની અસાતા સમજાતાં તેઓ તેનો ત્યાગ પણ કરી શક્યા, કઠોર સંયમ ચર્યા પાળી આત્મકલ્યાણ પણ સાધી શક્યા.
“આવા મહાપુરુષનાં ચરણોમાં પ્રણામ કરી તેમના જેવી
ત્યાગવૃત્તિ આપણા અંતરમાં પણ ઉદ્ભવે એ જ પ્રભુ-પ્રાર્થના.” ૨૫. સુકોસ - સુકોશલ મુનિ
શ્રી રામચંદ્રજીના પૂર્વજ કીર્તિધરરાજાએ પોતાના બાલ્યવયના પુત્ર સુકોશલને રાજા બનાવી દીક્ષા લીધી હતી. કાળક્રમે પિતામુનિ તે ગામમાં પધાર્યા, પરંતુ પુત્ર પણ દીક્ષા લઈ લેશે તેવા ભાવથી માતાએ તેમને ગામ બહાર કાઢી મૂક્યા. આ વિગતની જાણ થતાં સુકોશલજી અત્યંત નારાજ થયા. સંસારની આવી વિચિત્રતાનો વિચાર કરતાં તેઓ પણ વૈરાગી બન્યા અને પિતા મુનિ પાસે દીક્ષા લીધી. માતા રાણી સહદેવી પતિ અને પુત્રના વિયોગથી આકુળ-વ્યાકુળ બની, આર્તધ્યાનમાં મરી વાઘણ થઈ.
એકદા બને મુનિવરો જ્યાં આ વાઘણ રહેતી હતી તે જ જંગલમાં આવ્યા. તેમને જોઈ વાઘણ રોષે ભરાઈ. પિતા મુનિએ “ઉપસર્ગ થશે” એમ ધારી પુત્ર મુનિને બીજે જવા સૂચના કરી, પરંતુ શુભભાવમાં સ્થિર સુકોશલ મુનિ ત્યાંથી ન ખસ્યા. વાઘણે શરીરનો નાશ કરવા પ્રયત્ન કર્યો. તો શુક્લધ્યાન પર આરૂઢ
