________________
૧૧૮
જૈન સંસ્કૃત સાહિત્યનો ઈતિહાસ
[પ્રકરણ
-
-
-
-
-
-
--
-
-
આમ અહીં કુલ કે ૧૮૨૯ (૧૭૬૯૪૦) છે. અહીં પણ અભિ૦ ચિની પેઠે કેટલાક દેશ્ય જણાતા શબ્દોની નોંધ છે. એટલે આ કોશ પણ એના અભ્યાસીઓએ વિચારવા ઘટે.
યોજના – ગ્રંથારે જાતે આ કેશની એજના લે. ૨-૪મા સમજાવી છે.
રચના-સમય– અભિ૦ ચિ. પછી આ કેશ રચાય છે એમ આદ્ય પદ્ય ઉપરથી જાણી શકાય છે.
આ દેશ ઉપર નીચે મુજબની વૃત્તિઓ છે –
() અકાથરવાકર-કૌમુદી– આ કૃતિને આ નામથી એના પ્રારંભમાં જ કતએન્કલિ હેમચન્દ્રસૂરિના શિષ્ય મહેન્દ્રસૂરિએ જાતે ઉલેખ કર્યો છે. એમણે આ કૃતિ પોતાના ગુરુને નામે ચડાવી છે એ વાત બીજા કાંડની ટીકાના અતિમ પદ ઉપરથી જણાય છે; બાકી, પ્રથમ કાડની ટીકાને અંતે અપાયેલી પુપિકામાં તે કર્તા તરીકે હેમચન્દ્રસૂરિનું નામ છે. આ ટીકા રચવામાં નિમ્નલિખિત ગ્રંથ સહાયક નીવડ્યાને પ્રારંભમાં ઉલ્લેખ છે –
વિશ્વપ્રકાશ, શાત, રસ, અમરસિંહ, મખ, હુગ, -વ્યાશિ, ધનપાલ, ભાગુરિ, વાચસ્પતિ અને યાદવની કૃતિઓ તેમજ ધવંતરિકૃત નિઘંટુ અને લિગાનુશાસન
૧ આવા છ શબ્દ ગુજરાતી અર્થ સહિત હેમસમીક્ષા (૫૦ ૮૨મા અપાયા છે,
૨ આ પ્રકાશિત છે જુઓ પૃ૦ ૧૨૭, ટિ. ૩
૩ જિ. ર૦ કે. (બહ૧, પૃ. ૧૦)માં આને જ કરવામુહી કહી છે અને અનેકાર્થધ્વનિમંજરી તે શું હેમ અનેકાર્થસંગ્રહ જ છે એવા પ્રશ્ન ઉઠાવાયા છે.