________________
૨૪ઃ
જૈન સંસ્કૃત સાહિત્યને ઈતિહાસ
[ પ્રકરણ
અનુવાદ મુનિશ્રી જયવિજયજીએ કર્યો છેઆ સમગ્ર સંગ્રહમાં ૯૧૫ વચનામૃત છે. આમાં કેટલાંક વચનામૃત એવા છે કે જેમાં બબ્બે નીતિવાક્યો સંકળાયેલાં છે.
આ સંગ્રહમાં પરમાત્મા, સુર્ય, ચન્દ્ર, મુનિ, સંત, ગુરુ, વડીલ, શિષ્ય, અતિથિ, સાધમિક, આખ, ચક્રવતી, મંત્રી, સુભટ, સારી, પ્રજ, બ્રાહ્મણ, મિત્ર, શત્રુ, સ્ત્રી, પશુ, પક્ષી, રાજનીતિ ઇત્યાદિને લગતાં વચનામૃત છે.
• કસૂક્તિ મુક્તાવલી, સિરપ્રકર યાને સમશતક (લ વિ સ. ૧૨૫૦)- આના કતાં સમપ્રભસૂરિ છે, એઓ પિરવાડ વૈશ્ય સર્વ દેવતા પુત્ર અને જિનદેવના પૌત્ર થાય છે. એમણે કુમારાવસ્થામાં બૃહદ ગચ્છના અજિતદેવના શિષ્ય વિજયસિંહ પાસે દીક્ષા લીધી હતી અને એઓ ટૂંક સમયમાં આચાર્ય બન્યા હતા એમણે વિ સં. ૧૨૪૧માં અમારવાલપડિહ રચે છે. વળી સુમઈનાચરિયા,
૧ આ કાવ્ય “કાવ્યમાલા” (, મા ઈસ ૧૯૦૭મ (ત્રીજી આવૃત્તિ) છપાયુ છે એ હકીર્તિસ્કૃતિ વ્યાખ્યા સહિત અમદાવાદથી ઈ.સ. ૧૯૨૪મા પ્રસિદ્ધ થયુ છે ભીમસી માણેક તરફથી આ કાચ આ વ્યાખ્યા, એને અગેને કાઈક ગાલીવબોધ તેમજ પં. બાનરસીદાસે વિ. સં. ૧૬૯૧માં આ કાવ્ય પરતે કરેલ હિંદી કવિત્ત સહિત ઈ. સ૧૯૦૨માં પ્રસિદ્ધ કરાયું છેવળી આ મૂળ કૃતિ હર્ષકીર્તિવ્યકિત વ્યાખ્યા સહિત છું સવિય કી લાયબ્રેરી તરફથી ઈ. સ૧૯૨૪મા છપાવાઈ છે આ માવજી દામજી શાહે મૂળ કૃતિ પદ્યાનુક્રમણિકા, શબ્દ-કાય અને ગુજરાતી અને સહિત પ્રસિદ્ધ કરી છે અને એની ચોથી આવૃત્તિ ઈ. સ. ૧૯૩૬માં બહાર પડી છે.
૨ જુઓ પા ભા. સા(પૃ ૧૧૮), - - ૩ એજન, ૫ ૧૧૭–૧૧૮.
