Book Title: Sanskrit Sahitya no Itihas
Author(s): Hiralal R Kapadia
Publisher: Muktikamal Jain Mohan Mala

View full book text
Previous | Next

Page 134
________________ ૩૧ જૈન સંસ્કૃત સાહિત્યને ઇતિહાસ - - - - - . L * ૪૬, ,૧૦૦, ૧૪૫, ૨૪, ૪, ૫૧, ૧૦, ૧૮૫, ૭૧, કે, જળ, ૮૬,૫૧, ૫ અને ૧૧૯ - , આ ૧૩૦૧ સોને તેમજ એને ઉપરના સ્વપજ્ઞ વાર્તિકને પ્રક્રિયા ક્રમે રજૂ કરી એનું કર્તાએ જાતે રચેલું વિવરણ અપાયું છે. એ સમગ્ર રચનાને જૈનસિદ્ધાન્ત મુદી નામ અપૂર્ણ છે. એના પૂર્વાર્ધમાં નિમ્નલિખિત નામવાળાં પ્રકરણ અનુક્રમે અપાયાં છે:-- - સત્તા પરિભાષા, સ્વરસંન્યિ, વ્યંજનન્યિ, સ્વરવિકાર, 'વ્યંજનવિકાર, વિભક્તિ, અવ્યય, સ્ત્રી પ્રત્યય, કારક, સમાસ અને તહિત - ઉત્તરાર્ધમાં આખ્યાત-ક્યિા અને કૃદન્ત–પ્રક્રિયાનું નિરૂપણ છે.' પૃ. ૧૩૨,૫. ૧૪. "અભિધાનરાજેન્દ્ર (વિ. સં. ૧૯૪–વિ. સ, ૧૯૬૦)– આ સાડા ચાર લાખ ક જેવડા મહાકાય કેશના કત વિજયરાજેન્દ્રસૂરિ છે. એઓ સૌધર્મબહાપા ગચ્છના પ્રદરિજીના શિષ્ય થાય છે. એમણે આ કેશને પ્રારંભ સિયાણામાં વિસં. ૧૯૪૬માં કર્યો હતો અને એની પૂર્ણાહુતિ એમણે અહીં (સુરતમાં) વિ. સં. ૧૯૬૦માં કરી હતી એમણે આ કેસમાં ૬૦૦૦૦ પાઈય શબ્દોનાં મળના નિશપૂર્વક એનાં . સંસ્કૃત સમીકરણ આપ્યાં છે. શબ્દનો અર્થ સમજાવતી વેળા પાઠય 'કે સંસ્કૃત અવતરણ અપાયું છે. કેઈ કોઈ વાર તે સમગ્ર કૃતિ અવતરણરૂપે અપાઈ છે. એવી કોઈ કોઈ કૃતિ સંસ્કૃતમાં છે. આ કોશની આ વિશિષ્ટતાને લઈને મેં એને આ સંક્ષિપ્ત પરિચય ૧ આ પાય-સંસ્કૃત કેશ સાત વિભાગમા રતલામથી ઈ.સ. ૧૯૧૩, ૧૯૧૧, ૧૯૧૩, ૧૯૪૧, ૧૯૩૪ અને ૧૯૩૪મા અનુકામે પ્રસિદ્ધ કરાયેલ છે.

Loading...

Page Navigation
1 ... 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157