________________
પુરવણી
૩૦૭
૫ ૨૧૭, પં. ૧૫. શકુન-રહસ્ય (લ. વિ સં. ૧૨૫૦)– આના
કત વાયડ ગચ્છના જિનદાસરિ છે. એઓ અમરચન્દ્રસૂરિના અને અરિસિંહના ગુરુ થાય છે. એમણે વિવેકવિલાસ વિ સં. ૧૨૭ના અરસામાં રચ્યો છે. પ્રસ્તુત કૃતિ પામા છે અને એ નવ પ્રસ્તાવમાં વિભક્ત છે.
વિષય–પ્રારંભમાં મંગલાચરણ છે. ત્યાર બાદ સતાનના જન્મ, લગ્ન અને શયન સંબંધી શુકને, પ્રભાતે જાગતી વેળાના, દાતણ અને સ્નાન કરતી વખતના, પરદેશ જતી વેળાનાં અને નગરમાં પ્રવેશ કરતી વેળાનાં શુકને, વરસાદ સંબધી પરીક્ષા, વસ્તુના મૂલ્યમાં વધઘટ, ઘર બાંધવા માટેની જમીનની પરીક્ષા, જમીન ખોદતાં નીકળતી વસ્તુઓનાં ફળ, સ્ત્રીને ગર્ભ નહિ રહેવાનાં કારણ, સંતાનના અપમૃત્યુની ચર્ચા, મેતી, “હીરા વગેરે રત્નના પ્રકાર અનુસાર તેનાં શુભાશુભ ફળ અને ગ્રંથકારની પ્રતિ એમ વિવિધ બાબતે
આલેખાઇ છે. ૧ આનું ગુજરાતી ભાષાતર હીરાલાલ વિ હમરાજે કર્યું છે અને એ શુકનશાસ્ત્રના નામથી જામનગરથી ઇસ ૧૮૯૯માં એમણે પ્રકાશિત કર્યું છે.
૨ મૂળ સંસ્કૃત કૃતિ પ્રસિદ્ધ થઈ હોય તે તે હજી સુધી મારા લેવામાં આવી નથી
૩ આ કૃતિ ૫ દાદર ગોવિન્દ્રાચાર્યે કરેલા ગુજરાતી ભાષાતર સહિત બાલાભાઈ રાયચદ અને દેવીદાસ છગનલાલ એ બે જશે મળીને વિ સ ૧૫૪મા પ્રસિદ્ધ કરી છે.
૪ આને અગે મે જગતો શકયા અને અપશુકનિયા નામના લેખ લખે છે એ હવે પછી પ્રસિદ્ધ થનાર છે
૫ આવા જ પ્રકારના ફળ મેં “હીર કેવો લેશે ” એ નામના માગ લેખમાં દર્શાવ્યા છે એ લેખ “હિ મિલન મહિઝ (૧ ૮, એ ૧૧, ૫ ૫૩૦-પ૩૪)માં પ્રસિદ્ધ થયેલ છે.
