________________
૨૪
જૈન સંસ્કૃત સાહિત્યને ઈતિહાસ
[પ્રકરણ
(૧) સામાન્ય નીતિ પ્રશ્નોત્તરરત્નમાલા યાને રત્નમાલિકા (ઉ વિ. સં. ૯૦૦)આ ૨૯ પદોની કૃતિને વિષય સામાન્ય નીતિ છે અને એ પ્રશ્ન અને ઉત્તર દ્વારા ઘણી સુગમ સંસ્કૃત ભાષામાં ચર્ચા છે. આના કતાં વિમલસૂરિ છે તે કેટલાકને મતે દિ જિનસેનના અનુરાગી અમેઘવર્ષ છે. કેટલાક આને બૌદ્ધ' કૃતિ તે કેટલાક અને વૈદિક પહિંદુઓની કૃતિ
૧ આ કૃતિ “કાવ્યમાલા (રુ. )માં ઇ. સ૧૯૦૭માં (વીજી આવૃત્તિ) છપાયેલી છે. દેવેનત કા સહિત એ હીરાલાલ હંસરાજે જામનગરથી ઈ. સ ૧૪મા છપાવી છે.
૨ જુઓ H I L (Vol II, p 559 ft).
૩ કઈ કઈ એમને વીરસંવત પ૩૦માં પઉમચરિય રચનાગ વિમલસૂરિ માને છે વળી કેટલાક વિમલને બદલે વિમલચક નામ રજ કરે છે. • •
૪ જાઓ જે સાવ ઈ(પૃ પર), અહીં કહ્યું છે કે તિબેટી અનુવામા અમેઘવર્ષનું નામ છે
આ સંબંધમાં પં. લાલચન ગાંધીએ આચાર્ય શ્રીવિયવલ્લભસરિમાવ્ય ધ “ પ–૬૫)માં છપાયેલા એમના લેખ નામે તાંબર શુર વિમલસરિની પ્રશ્નોત્તરત્નમાલામા વિરુદ્ધ મત દર્શાવ્યું છે તેમ કરવા માટે એમણે નીચે મુજબના કારણ આપ્યાં છે
(અ) પ્રશ્નોત્તરરત્નમાલાની ઘણી તાડપત્રીય હાથપથી પણ કતાબના લંકામા જેવાય છે અને વિ. સં. ૧રર૭થી આ કૃતિના કર્તા શ્વેતા વિમલ હોવાની પર પરા જળવાઈ રહી છે. (આ) અમેઘવર્ષના નામેવાળું પર્વ આર્યાને બદલે અક્ષમાં તે વ્યાજબી નથી
અમોઘવર્ષ દીક્ષા લીધા બાદ પિતાને પૂર્વાવસ્થાના નામે–રાના તરીકે ઉલ્લેખ કરે એ સમુચિત ન ગણાય.
છ અમોઘવર્ષા નામવાળું પાલું પ્રાચીન છે તેની તપાસ થવી ઘટે. (® પ ત્તરરત્નમાલાના તિબેટી અનુવાદમાં અમેઘવર્ષનું નામ મળે છે એ માટે પ્રમાણ દર્શાવાયું નથી,
૫ કેટલાક આ કૃતિના કર્તા તરીકે શુક થતીજ ઉલ્લેખ કરે છે.