________________
સોળમું]
નીતિશાસ્ત્ર
૨૪૧
-
-
-
-
ગણે છે. એ ગમે તે હે, પણ એ ઉપરથી એ વાત ફલિત થાય છે કે આ કતિ સર્વમાન્ય–સર્વધર્મસંમત થઈ શકે તેવી છે અને થઇ છે. આના ઉપર નીચે મુજબનું વિવરણાત્મક સાહિત્ય છે –
(૧) વૃત્તિ–આ ૨૧૩૪ ગ્લૅક જેવડી છે. એને પ્રારંભ
નાહિત્યમથીથી થાય છે. એની રચના યશવના શિષ્ય હેમપ્રભે વિ. સં. ભુવન-શ્રુતિ-રવિ એટલે ૧ર૭૩માં કરી છે એમ જિ૦ ૨૦ કેo (ખડ ૧. ૫ ર૭૬)માં ઉલ્લેખ છે. ૫. લાલચન્દ્ર ગાધીએ તે એમના લેખમા વિ સં. ૧રરસને ઉલ્લેખ કર્યો છે.
(૨) ટીકા-આ ૭૩૨૬ ક જેવડી ટીકાના કર્તા રૂદ્રપલ્લીય ગચ્છના સંઘતિલકના શિષ્ય દેવેન્દ્ર છે. એમણે આ ટીકા વિ. સં. ૧૪ર૯માં રચી છે અને પ્રત્યેક પ્રશ્નને અને એકેક કથા આપી છે.
(૩) વૃત્તિ– આ મુનિભલે રચી છે. H I L (Vol. II, p 559, fn)માં મણિભદો ઉલ્લેખ છે તે શું સાચે છે ?
(૪) ટી– આના કતાનું નામ જાણવામાં નથી.
રૂપાંતર– ભત્તમ મુનિએ આ પ્રશ્નોત્તરરત્નમાલાનું રૂપાંતર પાક્યમાં કર્યું છે શાઈકનર (schiefner) દ્વારા તિબેટી રૂપાંતર
૧ જુઓ H IL (Vol I, pp559-560) મંજૂશી, ગણેશ અને મહાવીરને ઉરીને પણ મંગલાચરણે લેવાય છે કેઈકે કર્તા તરીકે શંકરાચાર્ય ઉલ્લેખ કર્યો છે.
૨ આ પ્રકાશિત છે જુઓ ૫ ૨૪.
૩ પોલિરિએ કરેલું પાઠય પાતર GSAI (II, pp 153-63)માં છપાયું છે
