________________
]
અલ'કારશાસ્ત્ર (કાન્યશાસ્ત્ર)
૧૯૧
વૃત્તિ-યશેવિજયગણિએ પણ ૩૨૫૦ શ્લોક જેટલા પરિમાણવાળી એક વૃત્તિ રચી છે એમ જિ ૨૦ કા૦ (ખંડ ૧, પૃ ૮૯) જોતા જાય છે. શું આ ન્યાયવિશારદ ન્યાયાચાય યશવિજયગણિની કૃતિ છે ?
-
વિવેક યાને પલ્લવશેષ - આ નામની એક વૃત્તિ વિશુધમંદિરગણિએ રચ્યાનુ કહેવાય છે. એના પ્રારભ યંત પન્નુનેન વિદ્યુતંયી થાય છે
'
અલકાર–પ્રમાધ (લ વિ. સ. ૧૨૮૦) મના કર્તા પદ્માનન્દ મહાકાવ્ય વગેરેના કર્તા અમરચન્દ્રસૂરિ છે, એમણે આ કૃતિનો ઉલ્લેખ કાવ્યકલ્પલતાવૃત્તિ (પૃ. ૧૧૬)માં કર્યાં છે, અલકા-પ્રબાધમા અલકાનુ નિરૂપણુ હશે એમ નામ વિચારતા લાગે છે, આ કૃતિ મળે છે ખરી?
કવિશિક્ષા (લ વિ. સં. ૧૨૮૦)— આના કર્યાં વિનયચન્દ્રસૂરિ છે એ વિ. સ. ૧૨૮૫ના અરસામાં વિદ્યમાન હતા એમણે પાશ્વ - નાચરિત્ર ઇત્યાદિ વીસ પ્રાધે રચ્યા છે
કેટલાકને મતે વિ. સ. ૧૨૮૬માં મલ્લિનાથચરિત્ર રચનારા અને ઉદયસિ હૈ રચેલી ધ વિધિવૃત્તિને સુધારનારા વિનચન્દ્રે તે જ આ કવિશિક્ષાના કર્યાં છે, એમની આ કવિશિક્ષા એ વિનય' આ કથી અકિત છે. એના પ્રાર ભમાં એના કર્તાએ કહ્યુ છે કે ભારતી દેવીને પ્રણામ કરીને પટ્ટિગુરુની વાણીમા વિવિધ શાસ્ત્રો જોખ્ખુ હું કવિશિક્ષા કહીશ આથી એમ લાગે છે કે અપ્પટ્ટએ કવિશિક્ષા રચી હશે તેના
૧ જુઆ જિ૦૨૦ કા૦ (ખંડ ૧, પૃ. ૮૯) જેસલમેરના ભંડારમાં આ વિવેકની વિ સ ૧૨૦૫માં લખાયેલી તાાપત્રીય પ્રતિ હાવાના અહીં ઉલ્લેખ છે એ વિચારણીય છે.
