________________
૨૧૬ જૈન સંસ્કૃત સાહિત્યમે ઈતિહાસ
{ પ્રકરણ * રચના-સમય–સામુદ્રિકલહરી નામની પણ વિકૃતિમાં વિ. સં. ૧૭૭૭ની સાલનું ઉદાહરણ છે. એ ઉપરથી મૂળ કૃતિ આ વર્ષની આસપાસમાં રચાયાનું મનાય છે. • - - - -
સ્વપજ્ઞ ટિમ્પણ અને સામુહિક-લહરી – મૂળ કૃતિને અને ગ્રંથકારે ટિપૂણ રહ્યું છે અને એ બંનેના વિશદીકરણ માટે છવરામ કવિના આગ્રહથી સામુહિક-લહરી નામની ૨૮૦૦ શ્લેક જેવડી વિતિ રચી છે. આ વિસ્કૃતિમાં સામુહિક-ભૂષણ અને શૈવ-સામુદ્રિક એ બે કૃતિઓને પરિચય અપાયો છે. વિશેષમાં આ વિકૃતિમાં ૪૩ ની સાક્ષી અપાઈ છે અને હસ્ત-બિપિ, હસ્તચિહ-સૂત્ર, કરેહાપચરણ (કરરેખા-પ્રકરણ, વિવેકવિલાસ વગેરેને ઉપયોગ કરાયો છે. •
શકન-શાસ્ત્ર શુકન અને અપશુકનની માન્યતા જગજૂની જણાય છે. તેમ છતાં વિકમની તેરમી સદી સુધી કોઈ જૈન ગ્રંથકારે આ વિષયની સ્વતંત્ર ગણનાપાત્ર કૃતિ સંસ્કૃતમાં રચી હોય એમ જણાતું નથી. .
૧ આને કેટલાક “બાળ કહે છે અને એનું રેખા-શાસ્ત્ર એવું નામ શું કરે છે. જુઓ “સપાદકીય નિવેદન , ૧૭.
, ૨ આની ઈ. સ૧૯૮૦થી ૧૭૦૦ના ગાળામાં લખાયેલી એક હાથપોથીના નિશ માટે આ “જે, સિ. ભા” (લા, ૮, પૃ ર૫).
8 જુએ અ. ૩. લે. ૧૮૭ની વિકૃતિ, ૪ આમાથી ત્રણ ચિત્ર મેકવિજયે ઉસ્થત ક્યાં છે. .. ૫-૬ શું આ બે છે તેમજ સામુદ્રિક-ભૂષણ મળે છે? છે શકુન એ સરકૃત શબ્દ છે, એને ગુજરાતીમાં શુકન તથા શકન' પણ કહે છે