________________
પ્રકરણ ૯ કામશાસ્ત્ર સામાન્ય રીતે કોઈ જૈન શમણ કામશાસ્ત્રને અને સ્વતંત્ર કૃતિ રચે નહિ, કેમકે કામથી વિમુખ બનેલા એ અન્યને એનાથી વિમુખ બનવાને ઉપદેશ આપવામાં કૃતાર્થતા માને એ સ્વાભાવિક છે. કોઈ વ્રતધારી શ્રાવક પણ આ વિષયને ભાગ્યે જ ચચે. તેમ છતાં કેકને કોઈક વાર આ વિષય હાથ ધરવાને પ્રસંગ આવતાં એ આ વિષયને ન્યાય આપે જિનદાસરિકૃત વિવેકવિલાસ (ઉલ્લાસ ૫, ૮-૧૯૮)માં, જિનરિકત પ્રિયંકરપકથા (પૃ. ૨૪)માં નિશાયેલી કમલશ્રેષ્ઠિ-સ્થામાં તેમજ કેટલાંક કાવ્યમાં અને કાવ્યશાસ્ત્રોમાં કામવિષયક હકીકતે જોવાય છે. આ સંબંધમાં સ્વતંત્ર કૃતિઓ હોય તે તે કઈ કઈ છે તેની તપાસ કરવી બાકી રહે છે.
ચડામણિ (વિ. સં. ૧) જે સા. સં. ઇ. (પૃ. ૫૮૬) પ્રમાણે વીરભદ્ર વિ સં. ૧૬૩૩માં તૈરવ અને કૃષ્ણના
સ્મરણપૂર્વક આ કૃતિ રચી છે. એને આ ઇતિહાસના લેખકે “જૈન” રચના ગણ હેય એમ લાગે છે, પણ મને તે એ બાબત શંકા રહે છે. તેમ છતાં એ વિષે હું થાકુંક કહું છું. ( ૧ મેં સંપાદિત કરેલી આ કતિ દ લા પુસ તરફથી કમલ-દિ-કથા વગેરે પાર પાપ પરિશિષ્ટ સહિત છ સ. ૧૯૦રમાં પ્રસિદ્ધ કરાઈ છે.
૨ જુએ ઉપર્યુક્ત ટિપ્પણ
૩ દિવાન પા” એવા ઉલ્લેખપૂર્વક આ કૃતિ વિ ૪, ૧૯૮૧માં પ્રસિદ્ધ કરાઈ છે. એનું સાધન વૃ૦ જાદવજી ત્રિકમજી વેવે કહ્યું છે અને એ મણિલાલ -ઈ શાહના સુણાલયમાન છપાઈ છે.
૪આ કૃતિની આ નામથી નેલ જિ. ર૦ ૦માં નથી.
-
- -
-
-