________________
૨૪
સમ્યગ્દર્શન કેવી રીતે પ્રગટે ?
શ્રદ્ધાથી સમ્યગ્દષ્ટિ કહેવાય નહિ. આત્માનુભૂતિ સહિત શુદ્ધાત્માના શ્રદ્ધાનરૂપ જે નિશ્ચયસમ્યક્ત્વ છે, તેમાં અનંતાનુ બંધીના ચાર કષાયે અને દર્શનમેહની પ્રકૃતિના ઊપશમ થાય છે અને પ્રથમાપશમ સમ્યક્ત્વ પ્રગટે છે તે જ શુદ્ધસમ્યક્ત્વ છે.
તત્ર' અને ‘અ' શબ્દોના સયેગથી ‘તત્ત્વા’ સમાસ બન્યા છે, યથા-તત્ત્વન અર્થ: તા:! જેતુ પ્રકરણ છે તેને 'તત્' કહે છે અને તેને જે ભાવ અર્થાં સ્વરૂપ છે તે ‘ તત્ત્વ ’ જાણુવું. · તસ્ય ભાવસ્તત્ત્વ । ' વસ્તુના ભાવતુ નામ તત્ત્વ છે. માટે તત્ત્વ અને તેના ભાવનું એમ બંનેનું શ્રદ્ધાનજ્ઞાન થાય તે જ સાચું શ્રદ્ધાનજ્ઞાન છે.
'
તત્ત્વા જે સ્વરૂપે રહેલા છે અર્થાત્ તેના જે ભાવ છે તેનાથી અન્યથા સ્વરૂપે જાણવા, માનવા, પ્રતીતવા, શ્રદ્ધવા કે એક તત્ત્વનુ` સ્વરૂપ અન્ય તત્ત્વના સ્વરૂપે કહેવુ કે તત્ત્વના સ્વરૂપને અન્યેાન્યમાં ભેળવીને તેમને કહેવા વગેરે સકરદાષ થવા ન જોઇએ.
પ્રશ્ન-નવતત્ત્વાના નામેા તેમ જ તેમના ભાંગા જાણી લીધા, જેમકે જીવના નરકાદિ-ગતિમા ણાથી ચાર ભેદ છે, એકેન્દ્રિયાદિ ઇંદ્રિયમાણાથી પાંચ પ્રકાર છે, સ્ત્રીઆદિ—વેદ માગણાથી ત્રણભેદ છે, ત્રસ-સ્થાવર, ખાદર-સૂક્ષ્મ, પર્યાપ્તઅપર્યાપ્ત, પ્રત્યેક–સાધારણ, ક્રિરૂપ બબ્બે પ્રકાર છે એ પ્રમાણે જીવાના સર્વે ભાંગા જાણી લીધા તે સમ્યગ્દર્શન થયુ' કહેવાય ને ?
