________________
૭૮
સમ્યગ્દર્શન કેવી રીતે પ્રગટે? પ્રકૃતિના બંધનું કારણ એક મિથ્યાત્વ જ છે, માટે સમકિતી આત્મા બાંધે નહિ.
હવે અનંતાનુબંધી કષાયચતુષ્કયના કારણે ૨૫ પ્રકૃતિને બંધ થાય છે, તે
૧-૪. અનંતાનુબંધી ક્રોધ, માન, માયા ભ, ૫-૭ ત્યાનગૃદ્ધિ-નિદ્રાનિદ્રા-પ્રચલા પ્રચલા; ૮-૧૦ દુર્ભગ-સ્વરઅનાદેય; ૧૧-૧૪. ન્યગ્રોધ પરિમંડળ-સ્વાતિ–કુન્જ–વામન સંસ્થાન; ૧૫-૧૮. વજાનારાચ—નારાચ-અર્ધનારાચ-કલિતસંહનન, ૧૯-અપ્રશસ્ત વિહાગતિ, ૨૦. સ્ત્રીવેદ, ૨૧, નીચગેત્ર, ૨૨-૨૪. તિર્યંચગતિ-તિર્યંચાનુપૂર્વિ, તિર્યંચઆયુ અને ૨૫. ઉદ્યોતનામ.
આ પચીસ પ્રકૃતિના બંધનું કારણ અનંતાનુબંધી કષાય છે, તેથી સમકિતી આત્મા બાંધે નહિ.
આ પ્રમાણે ૧૬+૨૫=૪૧ પ્રકૃતિને બંધ સમ્યગ્દષ્ટિ કરે નહિ.
સમકિતીને તત્વસંબંધી યથાર્થ નિર્ણય
જ્યારે સમ્યગ્દર્શન પ્રકાશે છે ત્યારે અનાદિકાળનું મિથ્યાજ્ઞાન જે ભવહેતુરૂપ થતું હતું તે સમ્યજ્ઞાનરૂપે પરિણમી ભવનિવૃત્તિરૂપ બની જાય છે. સમ્યગ્દર્શની આત્માનું આ સમ્યજ્ઞાન અનેક સ્વભાવવાળા તો અથવા પદાર્થોને યથાર્થ નિર્ણય કરનારું હોય છે. સમ્યત્વી
