________________
કેવળજ્ઞાન-કલ્યાણક
૯૭.
કોઈ દુબુદ્ધિથી પ્રભુને કષ્ટ આપે કે કોઈ ભક્તિભાવથી
ભગવાનની સૌમ્ય મૂર્તિ હોય છે. સ્વાભાવિક સરળતા હોય છે, શાંત સ્વભાવ છે.
આત્મસાધનારત પ્રભુ અંતરે—ખી વૃત્તિવાળા હોય છે. તેથી કદી જે બાહ્ય અનુકૂળ કે પ્રતિકૂળ સંયોગ પ્રાપ્ત થાય તે પણ ભગવાનનું ચિત્ત અસ્વસ્થ બનતું નથી. એ કેઈ પણ સંગ આવે તે તે ભગવાનના જ્ઞાનના રેયરૂપે જ રહે છે. અર્થાત્ ભગવાન પોતાના જ્ઞાનમાં જાણે જ છે, પરંતુ ચિત્તમાં ક્ષોભ પેદા થતું નથી. આત્મા સ્વયં પિતાના વિકારને કર્તા છે અને વિકાર તેનું કર્મ છે. જે તે વિકાર કરે નહિ તે થાય નહિ.
કેવળજ્ઞાન-કલ્યાણક આત્મનિમગ્નતાની અત્યંત ઉગ્રતમ દશા દ્વારા સાધનાવસ્થામાં જે સૂક્ષ્મ રાગ અંતરમાં રહ્યો હતે તેને પણ અભાવ કરીને પ્રભુ ક્ષીણકષાય-વીતરાગ-છદ્મસ્થ નામના બારમા ગુણસ્થાને આવે છે. દશમા સૂક્ષ્મસંપરાય ગુણ સ્થાને જે સૂમ લેભ રહ્યો હતો તે આ બારમા ગુણસ્થાને ક્ષય થયે હોય છે. એ પ્રભુ વીતરાગપદ ધારણ કરે છે. અહીં મેહનીયકર્મની સકળ પ્રકૃતિને ક્ષય હોય છે. સ્ફટિકના નિર્મળ પાત્રમાં રાખેલા જળની પેઠે ચિત્ત નિર્મળ બની ગયું છે. અહીં મોક્ષમાર્ગ પૂર્ણતાને
