________________
૪૭
પાંચ લબ્ધિઓ આ સમ્યગ્દર્શન પ્રકાશે છે, તેની પૂર્વે પાંચ લબ્ધિઓ પ્રાપ્ત થાય છે, તે લબ્ધિઓ આ પ્રમાણે છે :
૧. ક્ષપશમલબ્ધિ ૪. પ્રાગ્યલબ્ધિ ૨. વિશુદ્ધિલબ્ધિ ૫. કરણલબ્ધિ છે ૩. દેશનાલબ્ધિ
આમાંની પહેલી ચાર સાધારણ લબ્ધિ છે, એટલે કે ભવ્ય અને અભવ્ય બંને જીવને હોય છે.
પાંચમી કરણલબ્ધિ” મંદ કષાયરૂપ વિશુદ્ધપણના ધારક અને સમ્યકત્વ તરફ ઝૂકેલા એવા નરક, તિર્યંચ, મનુષ્ય કે દેવ એ ચારેય ગતિના સંસી, પર્યાપ્ત, અનાદિ કે સાદિ મિથ્યાષ્ટિ ભવ્ય જીવને જ હોય છે. જેને પૂર્વે ચાર લબ્ધિ થઈ હોય અને જેને અંતર્મુહૂર્તમાં સમક્તિ થવાનું હોય તેને જ આ પાંચમી કરણલબ્ધિ હોય છે. “કરણલબ્ધિ થતાં તે લબ્ધિના “અનિવૃત્તિકરણ ભાગના અંત સમયમાં પ્રથમ પશમ–સમ્યક્ત્વ થાય છે. ૧. ક્ષયે પશમલબ્ધિ
જેથી તત્વને વિચાર થઈ શકે એ આત્માને ક્ષપશમભાવ પેદા થશે તે ઉપાદાનકારણ હોય અને તેમાં કર્મની ગ્ય સ્થિતિ પેદા થવી અર્થાત્ તથા પ્રકારને કર્મોને ક્ષપશમ થવો તે નિમિત્ત હોય, તે એ રીતે કે-કર્મોના મેલરૂપ અશુભ જ્ઞાનાવરણાદિ સમૂહને અનુભાગ (રસ) જે કાળમાં સમયે-સમયે અનંતગુણ - ક્રમથી ઘટતે જઈને
