________________
• ૭૦
- સમ્યગ્દર્શન કેવી રીતે પ્રગટે ? ટકેલ્કીર્ણ એવું જે નિજ રસથી ભરપૂર જ્ઞાન તેના સર્વસવને ભગવનાર સમ્યગ્દષ્ટિને જે નિઃશંકિત આદિ ચિહ્યો છે તે સમસ્ત કર્મોને હણે છે માટે કર્મને ઉદય - વતવા છતાં અને ભય આદિ પ્રકૃતિના ઉદયને ભેગવે છતાં પણ સમ્યગ્દષ્ટિને નિશક્તિ આદિ ગુણે વર્તતા હોવાથી તેમને શંકાદિકૃત કર્મને બંધ જરા પણ થતું નથી, પરંતુ પૂર્વકર્મની નિર્જરા જ થાય છે. " સમ્યગ્દર્શનના આઠ અંગ
સમ્યગ્દર્શની આત્માને નિઃશક્તિ પ્રમુખ સમકિતના આઠ અંગ સહાયમાં રહે છે. જેમ શરીરના આઠ અંગેથી શરીર જુદું નથી પરંતુ આઠ અંગેને સમુદાય એ જ શરીર છે, તે પ્રમાણે સમ્યગ્દર્શનના અંગે કે ગુણે પિતાના અંગી કે ગુણી સમ્યગ્દર્શનથી જુદા નથી, કે સમ્યગ્દર્શન પોતાના અંગથી જુદું નથી. તે આઠ અંગ આ પ્રમાણે છે –
૧ નિઃશંકતાગુણ-આ લેક, પરલેક આદિ સાત - ભયનો અભાવ અથવા તમાં સંશયને અભાવ સમ્યગ્દષ્ટિને હોય છે. તેમને કર્મના ઉદયમાં સ્વામિત્વને અભાવ હોવાથી તેના કર્તા થતા નથી. તેથી તેમને શંકાકૃત બંધ નથી, પરંતુ નિરા છે.
૨ નિષ્કાંક્ષિતગુણુ-પરદવ્ય આદિમાં રાગરૂપ વાંછાને - અભાવ તે નિષ્કાંક્ષિત ગુણ છે. પંચેદિય-ભેગેના વિષયો જે પરવ્ય છે તેને વશીભૂત થઈને અંતવાળા એવા જે સુખાદિ
ખમિશ્રિત છે તેમાં શાશ્વત અને અંત વિનાના હેવાનું
