________________
સમ્યગ્દન કેવી રીતે પ્રગટે ?
પ્રથમે પામ-સમ્યકત્વનું વર્ણન ઉપર થઈ ગયુ છે, અર્થાત્ સમ્યગ્દનની વિરધી પાંચ કે સાત પ્રકૃતિના ઉપશમ થાય છે તેને પ્રથમેપશમ-સમકિત કહે છે. પ્રથમ પશમ–સમકિત-અવસ્થામાં મૃત્યુ થતુ નથી.
૫૮
ઉપશમસમકિત કે ક્ષાયિકસમક્તિમાં આત્માને જે સમ્યગ્દનના ગુણુ પ્રગટયા તે વિશુદ્ધિની અપેક્ષાએ સમાન છે, પર`તુ વિશેષતા એ છે કેક્ષાયિકસમ્યક્ત્વ પ્રાપ્ત થયા પછી અન"તકાળ સુધી હમેશાં વિદ્યમાન રહે છે; ત્યારે ઉપશમસમિતના કાળ અંતર્મુહૂત માત્ર છે, ત્યાર પછી નિમ્ન પ્રકારની અવસ્થા પ્રાપ્ત થાય છે –
૧. આત્માના મિથ્યાત્વભાવના ઉદય થાય છે, તેમાં સમ્યક્ત્વના પ્રતિપક્ષી કર્યાંમાંથી મિથ્યાત્વકમના ઉદય નિમિત્ત હાય છે, તેથી ‘મિથ્યાત્વ' નામનું પહેલું ગુગુસ્થાન પ્રાપ્ત થાય છે.
૨. આત્માના પરિણામેા સાસાદન-સમ્યષ્ટિરૂપ થાય છે, તેમાં અનંતાનુબંધી કષાયામાંથી કોઈના ઉદય નિમિત્ત હાય છે, તેથી આત્મા “સાસાદન-સમ્યગ્દષ્ટિ” નામનું ખીજી ગુણસ્થાન પ્રાપ્ત કરે છે, ત્યાર બાદ પ્રથમ ગુણસ્થાને જાય છે.
૩. આત્માના પરિણામે મિશ્રભાવરૂપ થાય છે, એટલે કે આત્મા પોતાના પરિણામેાથી સભ્યમિથ્યાદષ્ટિ પ્રાપ્ત કરે છે. તેમાં માહનીયક'ની મિશ્રપ્રકૃતિના ઉદય નિમિત્ત હાય છે, તેથી આત્મા ‘સભ્યમિથ્યાદૃષ્ટિ નામના ત્રીજા ગુણસ્થાને જાય છે.
