________________
નિર્વિચાર અને અમન થઇ પરમાત્મા સ્વરૂપમાં સ્થિર થતા ત્યારે જે આ યજ્ઞપ્રથાની સામે મહાવીર ભગવાને અને બુદ્ધ ભગવાને વિચાર પોતાના અંતરમાં પ્રગટતો તે વેદમાં સંગ્રહાયેલો છે, તે જોરદાર વિરોધ કર્યો ને કહ્યું કે હિંસા કરવાથી કદી પરમતત્વની વિચાર સત્ય જ હોય તેમાં કોઈ શંકા નથી.
પ્રાપ્તિ શક્ય જ નથી, કે દેવદેવીઓને રાજી કરાવી શકાય નહીં આ વેદમાં તો સ્પષ્ટ કહેવાયું છે, કે કોઈપણ જીવની હિંસા કરો વિચાર જ ખોટો છે, બેહૂદો છે, માટે બંધ કરો આ બધું જ. જ નહીં, તેવો પરમાત્માનો આદેશ છે, અને કોઈએ પ્રાણની વાહિયાત અને સ્વાર્થયુક્ત વ્યવહાર છે, તેને તજવો જ જોઈએ, હિંસા કે આઘાત પણ નકારવાની સ્પષ્ટ સૂચના વેદમાં અપાયેલ તેનાં પરિણામે યજ્ઞમાં પશુને હોમવાનું બંધ થયું, હજી પણ છે, આ સૂચનને હિંદુ ધર્મ અંશતઃ અપનાવેલ પણ છે, બુદ્ધ ધર્મે ક્યાંક ક્યાંક જોવા મળે છે, એ તો માણસની નાદાની છે, અંધશ્રદ્ધા અને જૈન ધર્મે સો ટકા અપનાવેલ છે.
છે, અંધવિશ્વાસ છે, ગેરસમજણ છે. કોઈપણ જાતની વેદના કાળમાં પુરોહિતોએ ઘણી મોટી ગરબડો ઊભી કરી છે હિંસાથી કોઈ દેવ પ્રસન્ન થાય જ નહીં, તે આ જગતનો શાશ્વત તેનો કોઈ હિસાબ નથી, કોઈ અનુભૂતિ વિના ઘણું બધું મનઘડત સિદ્ધાંત છે. ખરાબ કૃત્ય કરેલા છે, અને ધર્મમાં ઘુસાડી દીધા છે, જેમાં યજ્ઞ અને આજે પણ જે હિંદુ ધર્મમાં યજ્ઞ ચાલે છે, જેમાં કોઈ વૈજ્ઞાનિક યજ્ઞમાં પશુઓ હોમવાનું શરૂ કરાવેલ છે તે છે. આ બેહૂદા કૃત્ય સત્ય નથી, આસ્થા અને અંધવિશ્વાસનું પ્રતીક છે, પણ પશુ હોમવાનું પાછળ જે વિચાર છે, તે જ સાવ જ ખોટો હતો, અને છે, પણ તે આ બે મહાપુરુષોના વિચારે બંધ થયું છે તો આજે પણ યજ્ઞમાં વખતે પુરોહિતો અને બ્રાહ્મણોનું વર્ચસ્વ જોરદાર હતું, તેઓ બોલે કીમતી વસ્તુઓ બાળવામાં આવે છે, ને ધુમાડો કરી પ્રદૂષણમાં તે જ ધર્મ ગાણાતો.
વધારો કરે છે અને યજ્ઞના નામે માણસોને ખંખેરે છે, આ ખંખેરવાની આ બ્રાહ્મણો અને પુરોહિતો માંસ ખાવાના શોખીન હતા પણ પ્રથા હજી પણ ચાલે છે. આમાં પૂરેપૂરી અંધશ્રદ્ધા જ છે તે જાહેરમાં ખાઈ શકતા હતા નહીં, કારણકે વેદની મનાઈ હતી. સત્ય છે. માટે જ યજ્ઞોમાં પશુ હોમવાનો નુસખો અજમાવ્યો એટલે પશુને બોદ્ધ ધર્મ અને જૈન ધર્મના અનુક્રમે પંચશીલ અને પાંચ યજ્ઞામાં હોમીને તેનું માંસ નિરાંતે પ્રસાદરૂપે ખાઈ શકાય માટે જ વ્રતોનું ફરમાન અને આજ્ઞા આ સર્વ કથનોમાં અહિંસાનું અને આ પ્રથા શરૂ કરેલી, એમાં કોઈ વેદનો આદેશ હતો નહીં, માત્રને જીવનની શુદ્ધતાનું જ પ્રાધાન્ય રહેલું છે, અને જીવનમાં આંતરિક માત્ર પોતાનો જ સ્વાર્થ હતો.
શુદ્ધતા દ્વારા સિદ્ધિ મળે છે. તે બન્ને ધર્મોએ પ્રસ્થાપિત કરેલ છે, આમ આ આખી પ્રથા બ્રાહ્મણો અને પુરોહિતોની સ્વાર્થયુક્ત વિશ્વના ધર્મોમાં તું કોઈનું પણ ખૂન કરીશ નહીં એવું યહૂદી પોતે ઊભી કરેલી છે, તેમાં વેદનો કોઈ સાથ હતો જ નહીં, ક્યાંક ધર્મમાં અને ખ્રિસ્તી ધર્મમાં ફરમાન-આજ્ઞા આવા કથનો વિશ્વના ક્યાંકતો જે માણસ પુરોહિતોને અને બ્રાહ્મણોને નડતો હોય તે ધર્મોમાં અહિંસાના સ્થાનનો નિર્દેશ કરે છે, તે નક્કી જાણો. આમ માણસને પકડીને તેને યજ્ઞમાં હોમી દેતા હતા તે હકીકત હતી, બધા જ ધર્મો કોઈને કોઈરૂપે અહિંસાને માને છે. જેથી તે પોતાના ધંધામાં ક્યાંય આડો આવે નહી, આવી ક્રૂરતા જૈન ધર્મ સ્પષ્ટ માને છે કે હિમાલયથી કોઈ ઊંચું નથી,. અજમાવતા શરમ પણ આવતી નહીં, અને આવું કર્મ ધર્મનું આકાશથી કોઈ વિશાળ નથી અને શુદ્ધ નથી તેમ આ સમગ્ર ગણતા હતા,
જગતમાં સત્ય અને અહિંસાથી ઊંચો વિશાળ અને શુદ્ધ કોઈ આમ હિંદુ ધર્મમાં બ્રાહ્મણો અને પુરોહિતોનું આધિપત્ય, વર્ણ ધર્મ નથી, એને જાણીને શુદ્ધ મન અને શુદ્ધ બુદ્ધિથી અનુસરણ વ્યવસ્થાની જડતા, યજ્ઞમાં અપાતી આહુતિમાં થતી હિંસા અને કરવાથી પરમ શાંતિ અને આનંદ પ્રાપ્ત થાય છે, તે છે જૈન ધર્મની ધર્મશાસ્ત્રોની ભાષાની અજ્ઞાનતા ભારોભાર વ્યાપી ગઈ હતી, માનવને પ્રસાદી. બ્રાહ્મણો અને પુરોહિતો બોલે તે જ ધર્મ બની ગયો હતો.
જૈન ધર્મ સ્પષ્ટ માને છે, કે જીવવધ એ જ આત્મવધ છે, અને આ પરિસ્થિતિમાં બે ક્રાંતિકારી મહામાનવો સૂર્યની જેમ પ્રકાશમાં આ જગતમાં આત્માના વધ જેવું બીજું કોઈ પાપકૃત્ય નથી, એટલે આવે છે, જેમાં એક છે બુદ્ધ ભગવાન અને બીજા છે મહાવીર જીવદયા એ જ આત્મદયા છે, અને અહિંસા એ જ પરમો ધર્મ છે, ભગવાન. બન્નેએ આ પાખંડતાનો સખત વિરોધ કર્યો અને પુરોહિતો તેથી આત્મતત્વને શુદ્ધ અંતરથી જાણો અને અને સર્વ જીવહિંસાથી અને બ્રાહ્મણોને પડકાર્યા અને આ તદ્દન ખોટું છે તેમ કહ્યું, પોતે દૂર રહો એ જ પરમ જીવનની ઉપલબ્ધી છે. પોતાના ધર્મના દરવાજા સૌને માટે ખુલ્લા મૂકી દીધા. આમ તે આ જગતમાં જેઓ આંતરસાધના કરી જ્ઞાનમાં સ્થિર થયા છે, વખતે જેવી તેવી ક્રાંતિ ન હતી પણ જડમૂળથી ક્રાંતિની મશાલ તેવા જ્ઞાનીપુરુષો પોતાના સ્વભાવથી જ કોઈપણ પ્રાણીની હિંસા હતી, હિંદુ ધર્મ સ્વીકારે કે ન સ્વીકારે પણ તેમને પણ આ બન્ને કરવી જ નહીં તેવું કહે છે, આમ જ્ઞાનીપુરુષો આંતરિક સાધના ધર્મના અનેક સિદ્ધાંતોને આત્મસાત કરવા જ પડ્યા છે તે દ્વારા પરમતત્વની અનુભૂતિ કરી ચૂક્યા હોય છે, એટલે તેઓ જે સત્ય છે.
બોલે તે પરમતત્વની જ વાણી હોય છે.
(
મે - ૨૦૧૯
)
પ્રબુદ્ધ જીવળ :અહિંસા વિશેષાંક
