Gnata Dharmkathangam

Author(s): Chandrasagarsuri
Publisher: Siddhchakra Sahitya Pracharak Samiti

Page 387

वा-अलौकिकचरितत्वेन पीठमसाल्हाभिधानफलविशेषाकाराष्ट्र वर्णवर्णत्वात
AC+
ACCARRA
I|||
164464%
वयस्यिकानामेव तासां सम्भवात् , अथवा-अलौकिकचरितत्वेन पीठमईसम्भवेऽपि निर्दषणत्वेन भगवत्या नेदं विशेषणं न सम्भवति, असितशिरोजा-कालकुन्तला सुनयना-सुलोचना बिम्बोष्ठी-पक्कगोल्हाभिधानफलविशेषाकारोष्ठी धवलदन्तपतिका पाठान्तरेण-धवलदन्तश्रेणिका वरकमलगर्भगौरीत्येतद्विशेषणं न सम्भवति, तस्याः कमलगर्भस्य सुवर्णवर्णत्वात् भगवत्याश्च मल्ल्याः प्रियङ्गुवर्णत्वेन श्यामत्वाद् , उक्तं च-"पउमाभ वासुपुजा रत्ता, ससिपुष्कदंत ससिगोरा । सुब्बयनेमी काला, पासो मल्ली पियंगाभा । १॥” इति, अथवा-वरकमलस्य-प्रधानहरिणस्य गर्भ इव गौ जठरसम्भूतत्वसाधात वरकमलगर्भ:-कस्तूरिका तद्वद् गौरी-अवदाता वरकमलगभगौरी श्यामवर्णत्वात् , कस्तूरिकाया इव श्यामेत्यर्थः, पाठान्तरेण वरकमलगर्भवर्णा, तत्रापि श्यामवर्णेत्यर्थः वाचनान्तरेण-वरकमलकोमलाङ्गीत्यनवद्यमेव । फुल्लं-विकसितं, यदुत्पलं-नीलोस्पलादि तस्य यो गन्धस्तद्वनिःश्वासो गन्धसाधायस्याः सा तथा सुरभिनिःश्वासेत्यर्थः, पाठान्तरेण-'पउमुप्पलुप्पलगंधनीसास 'त्ति-तत्र पद्म-शतपत्रादि गन्धद्रव्यविशेषो वा, उत्पलं-नीलोत्पलमित्यादि, उत्पलकुष्ठं च-गन्धद्रव्यविशेष इति; 'विदेहरायवरकन्न'ति-विदेहा-मिथिलानगरीजनपदस्तस्या राजा कुम्भकस्तस्य वरकन्या या सा तथा 'उक्किट्ठा उकिट्ठसरीर 'त्ति-रूपादिभिरुत्कृष्टा, किमुक्तं भवति ?,-उत्कृष्टशरीरेति, 'देसूणवाससयजाय'त्ति-देशोनं वर्षशतं जाताया यस्याः सा तथा, 'मोहणघरयं 'ति-सम्मोहोत्पादकं गृहं रतिगृहं वा, 'गम्भघरए 'ति-मोहनगृहस्य गर्भभूतानि वासभवनानीति केचित् , 'जालघरगं'ति-दादिमयजालकप्रायकुड्यं यत्र मध्यव्यवस्थितं वस्तु बहिःस्थितैदृश्यते, 'से जहा नामए अहिमडे इव'ति-स गन्धो यथेति दृष्टान्तोपन्यासे यादृश इत्यर्थः, नामए इत्यलङ्कारे अहिमृते-मृत
|||%ASHREEDS