________________
ભવગતીજી સૂત્રના યુગમાં પ્રવેશ કરાવ્યું હતું. પણ તે મુનિશ્રીતે તે ગોહન કરતાં જ દેવગત થયા. બીજા કેઈને ગદ્વહન કરાવવાને વિચાર ચાલતું હતું, તેવામાં તે પોતે બિમાર પડયા. સં. ૧૪૪નું ચાતુર્માસ પાલીતાણામાં આનંદથી પૂર્ણ થયું હતું, પણ તે બાદ તેઓશ્રીને પગે સહેજ વ્યાધિ જણાય. પણ પુગલ ઉપર ઓછી મૂછ અને સહનશક્તિ વિશેષ હેવાથી તે બાબતની તેમણે બહુ દરકાર કરી નહિ, અશુભ કર્મરાજાના સૈન્યને તેઓશ્રીએ અનેક સ્થળે સંહાર કર્યો હતે, તેથી જાણે વૈર લેવા આવ્યું ન હોય, તથા અંતાવસ્થા પૂર્વે સંઘમાં અશુભ કર્મોને જાણે ક્ષય થઈ જવાને ન હોય તેમ તે અશુભકર્મના ઉદયે છાતીમાં વ્યાધિ પેદા થયે. છેડા દિવસમાં વ્યાધિએ પિતાને પૂર્ણ પ્રભાવ જણાવ્ય, આથી છેવટે માગસર વદ ૩ ને દિવસે મહારાજશ્રીને મેનામાં બેસારી ભાવનગર લાવવામાં આવ્યા. ભાવનગર આવતાં સુધી આરામ થવાનાં સર્વ ચિહ્નો જણાતા હતાં, ઔષધોપચાર શરૂ થયા, શરૂઆતમાં સારાં ચિહ્નો જણાયાં, અને ભાવિક ભક્તની મહેનત સફળ થશે એમ લાગ્યું, પણ મનુષ્યનું ધાર્યું શું થાય છે? મનુષ્ય ધારે છે કોઈ ને થાય છે કાંઈ. કાળની ગતિ વિચિત્ર છે. પાંચમની રાત્રિએ વ્યાધિએ ભયંકર રૂપ લીધું. પ્રાત:કાળ થતાંજ વેદ્યો અને ડોકટરે બેલાવવાની દડા દેડ થઈ રહી, ડોકટરેએ પિતાની સર્વ વિદ્યાઓ અજમાવી, પણ મધ્યાલે તેઓ નિરાશ થયા. મુનિરાજ શ્રી વૃદ્ધિચંદજી, ઝવેરસાગરજી, લબ્ધિવિજ્યજી, ગંભીરવિજ્યજી, ગુણવિજ્યજી આદિ રર સાધુઓ પિતાના નાયક, ઉપદેષ્ટા અને વડીલ ગુરૂની સેવા કરી રહ્યા હતા, તેઓ મહારાજશ્રીની પાસે આવ્યા. કાળ પણ પાસે આવતા તેઓના તેજમાં અંજાઈ જઈ નાશી જશે, એ તે સમયને દેખાવ હતું, પરંતુ કાળ આગળ મનુષ્યનું ગજું શું ચાલે ! ચક્રવતી છત્રપતિ, ધનપતિ, મુનિ અથવા ધર્માચાર્ય, અથવા ગમે તે પ્રભાવિક પુરૂષ હોય તે પણ કાળ તેના પર પિતાનો પ્રભાવ દાખવી ચાલ્યા જાય છે. અંતે આ દેવાંશી મૂર્તિ કરમાવા લાગી. મુનિ જનેએ પરમેષ્ટી મંત્ર નવકાર મંત્રના અરિહંતાદિ પવિત્ર શબ્દનું ઉચ્ચારણ કર્યું. મહાન પુરૂષના નામનું ઉચ્ચારણ થયું. સર્વત્ર શાંતિ