________________
૧૨૨
શ્રી દેવભક્તિમાળા પ્રકરણ.
તે ટાઈમ દરમ્યાન સુવાનું જમીન ઉપર, ચાલે ત્યાં સુધી સંથારીયું પાથરી તે ઉપર રાખવું અને તે પ્રમાણે કરવાને અસમર્થ હોય તે તે પછી જમીન ઉપર ગાદલાં-દડા પાથરીને સુવું; પણ ખાટલાદિકને ઉપયોગ ન કરે. ઘર આગળ ખાટલાદિકને ઉપગ હંમેશ કરીએ છીએ, પણ તીર્થ યાત્રામાં કાંઈક વિશેષ કરવા જરૂર છે. વલી આ તીર્થ ઉપર અનેક મહાત્માઓએ અણસણ કરી સંથારા કરેલ છે અને મેક્ષ મેળવેલ છે, તે આપણાથી તે તે બનવાનું નથી, પણ સામાન્ય પ્રકારે સંથારે કરી તે મહાત્માઓની ભાવના ભવાય તે મહાકલ્યાણકારી છે. આ ભાવના ખાતર ભૂમિસંસ્તારકારી નામની આ બીજી “ધી” કહેલ છે. પાદચારી” પગે ચાલી જાત્રા કરવી. આ ત્રીજી “પી” છે. પગે ચાલી જાત્રા કરવામાં ઘણો ફાયદો છે. જીવજંતુની જયણા બરાબર બની શકે છે, પણ ડેળીમાં બેસી જાત્રા કરવાથી અગર ઘર આગળથી ગાડામાં બેસી પછી ડેળીમાં બેસી જાત્રા કરવાથી જીવન જંતુની જયણા બીલકુલ બનતી નથી. જીવરક્ષા કરવાની લાગણી જેવી પિતાની હોય છે, તેવી ડેળી વાળાઓની જરા પણ હતી નથી. આમ સમજી છતિ શકિતએ ઓળી વિગેરેનો ઉપયોગ કરે નહિ. પછી વૃદ્ધાવસ્થાને લઈ અગર શરીરની અશકિતના કારણે ડાળીમાં બેસવું પડે તે પણ સૂર્યોદય થયા પહેલા તે ડોળીમાં બેસવું નહી. આથી અમુક અંશે જીવ રક્ષા થવા સંભવ રહે છે. વળી પગે ચાલી જાત્રા કરનારાઓએ પણ સૂર્યોદય પછી તીર્થ ઉપર ચડવા શરૂઆત કરવી; પણ તે પહેલાં ચડવું નહીં. આજકાલ ચાર અને પાંચ વાગે અંધારૂ હોય તેવા વખતે જાત્રા કરવાની શરૂઆત થઈ જાય છે. હવે આવા અંધારાની અંદર જીવરક્ષા કેવી રીતે કરી શકાશે? વલી ચાતુર્માસની તુમાં ચાતુરમાસ રહેનાર શ્રાવક શ્રાવિકાઓ તલાટીની નવાણું જાત્રા કરે છે, આ જાત્રા કરનારાઓએ પણ સૂર્યોદય થયા પછી જ મકાનથી બહાર નીકળવું. ટલાટીના રસ્તામાં અળસીયા લાખો ગમે માસામાં થઈ જાય છે. હવે વેળાસર યાત્રા જનાર લેકે આ અળસીયાને કેવી રીતે બચાવી શકશે. માટે વિવેક પૂર્વકની થેડી પણ ક્રિયા ઘણે લાભ આપે છે. આમ સમજી વેળાસર જાત્રા કરવાને રીવાજ તદ્દન ત્યાગ કરવા જરૂર