________________
પ્રથમ ભકત. નિર્યુક્તિથી મિશ્રીત કરે એટલે નિર્યુકિત ભાષ્યાદિકની મદદથી
અર્થ કરે. અને ત્રિજીવાર સમગ્ર પ્રસંગને લઈ શંકા સમાધાન વિગેરે કરવા પૂર્વક સંપૂર્ણ વિસ્તારથી અર્થ કરે. આ વિધિંથી વ્યાખ્યા કરવી. આ મુજબ અર્થ કરવા શાસ્ત્રકાર ફરમાન કરે છે. '
વાદી. વ્યાકરણ કાવ્યાદિ ભણેલ હોય તેનું તે કામ છે અમે તે વ્યાકરણને બીલકુલ માનતા જ નથી, તેથી તે ભણતા નથી, માત્ર ટબા ઉપરથી અમારું કામ ધમધોકાર ચલાવીએ છીએ. અને અનેક જીવેને પ્રતિબંધ કરીએ છીએ.
શાસ્ત્રકાર, ભલે તમારું કામ ટબા ઉપરથી ચલાવો પણ શાસ્ત્રકાર મહારાજ તે પ્રશ્ન વ્યાકરણ સૂત્રમાં લખે છે કે વ્યાકરણ કાવ્યાદિ જાણ્યા પછીજ સૂત્રની વ્યાખ્યા કરવી.
|| તથા તત્પર છે. नाम रकाय निवाय उवसग्ग तद्धिय समास संधि पद हेउ जोगिय उणाइ किरिया विहाण धातु सर विभक्ति वन युत तिकल्लं दसविहविसचं जहभणियंतहकमुणाहोइ दुवालसविहोभासा वयणंपिहोइसोलसविहं एवं अरिहंतमणुन्नाय सभिरव्य संजएण कालंमि वत्तव्यं ॥ ' અર્થ:–નામ. આખ્યાત, નિપાત, ઉપસર્ગ તદ્ધિત સમાસ, સંધિ, પદ, હેતુ, વૈગિક, ઉણાદિ કિયા, વિધાન, ધાતુ સ્વર વિભક્તિ, વણ, યુત, ત્રણકાલ, દશ પ્રકારના સત્ય જે મુજબ કહ્યા છે તે પ્રમાણે જાણનાર, બાર પ્રકારની ભાષા અને સોલ પ્રકારના વચન આ મુજબ સર્વ જે જાણતા હોય તે જમી સાધુ વ્યાખ્યાન કરી શકે. ઉચીત કાલની અંદર આ મુજબ અરિહંતે એ કહેલ છે. મતલબ
વ્યાકરણ કાવ્યાદિ ભણેલ માણસજ વિભક્તિ લિંગ, વચન કોલ વિગેરે જાણે છે અને તે મુજબ સભામાં યથાર્થ બોલે છે પણ તે સીવાય તે