________________
*
શ્રી દેવભક્તિમાળા પ્રકરણ.
આથી એ ચાકશ થાય છે કે ચૈત્ય શબ્દના અર્થ મુખ્ય જીનપ્રતિમાજ થાય છે. પછી ભલે અન્ય સંબ ંધથી બીજો અર્થ થાય, પણ મૂખ્ય અર્થ જીન પ્રતિમાજ કરવા. વલી તમેા ઉપર કહી ગયા કે કાઇ મૂલ સૂત્રમાં પ્રતિમાજી પૂજવાના પાઠ હાયતા બતાવેા. તા ખતમાં હું તમાને મૂલ સૂત્રના પાઠ બતાવીશ. પણુ મૂલ સૂત્ર માનવુ અને પંચાંગી ન માનવી એનું કારણ શું ? પંચાંગાની સિદ્ધિ
આ ખા
''
પંચાંગી વિના અનંત અર્થથી ભરપૂર એવા સૂત્રના અર્થ ખરાખર થઇ શકતા નથી કારણકે પંચાંગી વિના જે અર્થ કરે છે તે પ્રમાણુ ગણાયજ નહીં. જેમકે, “ નમો પ્રરિહંતાણું આ જગ્યાએ નિયુક્તિ–ભાષ્ય-ચણી કે ટીકાના આધાર લીધા વગર તમા કેવી રીતે અર્થ કરશે ? શબ્દાર્થ માત્ર એટલેાજ થાય છે કે, શત્રુને હણ્યા છે જેણે તેને નમસ્કાર કરૂ છું. આ ઉપરથી મહાન્ ચક્રવર્તિ રાજાદિકને નમસ્કાર કરવા પડશે, કારણ કે તેણે ઘણા શત્રુને હણ્યા છે, રાગદ્વેષાદિક ભાવ શત્રુને હણનાર અરિહંત પરમાત્માને હુંનમસ્કાર કરૂ છુ, આવા અર્થ ભાષ્યાદિકની સહાય વિના કેવી રીતે કરી શકશે. ? વલી યારે તમા મૂલસૂત્ર માના છે તેા પછી મૂલ સૂત્રમાં જે બીના હાય તે તમારે અવશ્ય માનવીજ જોઈ એ, નહીં કે પોતાના મતલબની હોય તે માનવી આ ભવભીરૂં માણસનું કામ નથી. અનુયોગદ્વાર સૂત્ર તથા ભગવતીજી સૂત્રમાં સૂત્રની વ્યાખ્યા કેવી રીતે કરવી આની વિધિ સ્પષ્ટ રીતે જણાવી છે કે પંચાંગથીજ અર્થ કરવા તેજ સત્ય અર્થ જાણવા તે સીવાયના અર્થ તે અસત્ય જાણવા. IIતથાય તત્પાદ: માવતીનો સૂત્ર શ-૨૫-ફેશ-૩ને सुतथ्थो खलु पढमो बिऊनिज्जुत्तिमिस्सिऊ भणिऊ, ऊ निरविसेसो एसविहि होइ अणुऊगे ||
અર્થ: સૂત્રની વ્યાખ્યા કરવાની વિધિમાં પ્રથમ સૂત્ર સ્પષ્ટ અક્ષરે ઉચ્ચાર કરી પછી પ્રથમ સૂત્રના શબ્દાર્થ કરવા બીજી વખત્
