________________
શ્રી દેવભક્તિમાળા પ્રકરણ. શકે નહીં, તે પછી પૂજા કેવી રીતે કરી શકે? વળી જેઓએ મહાવતને ધારણ કરેલ છે તેવા મહાત્માઓને ભાવપૂજા કરવાની પ્રભુની આજ્ઞા છે, પણ દ્રવ્ય પૂજા માટે આજ્ઞા નથી.
तथाचतत्पाठः उपदेशमालायां, कंचनमणि सोवाणं, थंभसहस्सुस्सुअं सुवन्नतलं । जोकारिज जिणहरं, तऊवि तव संयमो अहिऊ ॥ ८६६ ॥
અર્થ:—શ્રીમાન ધર્મદાસ ગણ મહારાજ જણાવે છે કે, કોઈ માણસ સુવર્ણ અને મણિના પગથીઆ છે જેમાં, હજારે ખંભે કરી વિસ્તારવાળું અને સુવર્ણને છે તળીઆને ભાગ જેમાં એવું જીનમંદીર બંધાવે અને જે તેને ફાયદો થાય તેના કરતાં તપ અને સંયમ અધિક છે. ભાવાર્થ-જેન મંદીર બંધાવવું એ દ્રવ્યભક્તિ છે અને તે સંસારના અનેક આરંભેમાં મગ્ન થયેલા શ્રાવકેને માટે ઘણું જ ઉપયોગી છે, પણ જેઓએ સર્વથા આરંભને ત્યાગ કરી પંચ મહાવૃત સ્વીકાર્યા છે, એવા મહાત્માઓને તે પિતાના સ્વીકારેલ વૃત પાળવા અને પ્રભુની સ્તુતિ કરવારૂપ ભાવપૂજા કરવી, તે દ્રવ્ય પૂજા કરતાં અધિક છે. એ મુજબ પ્રભુની આજ્ઞા હોવાથી સાધુઓ પ્રભુની દ્રવ્ય પૂજા કરતા નથી, કારણ કે તેમાં અમુક અંશે આરંભ રહેલ છે અને સાધુઓએ તે સર્વથા આરંભના પચ્ચખાણ કરેલ છે, એટલે તેમને દ્રવ્ય પૂજા કરવાની જરૂર નથી; પણ ગૃહસ્થોએ આરંભના પચ્ચખાણ કરેલ નથી, માટે ખાસ તેઓને તે દ્રવ્ય પૂજા ઉપગી છે. જ્યારે તેઓ પંચ મહાવૃત સ્વીકારે ત્યારે તેઓને પણ દ્રવ્ય પૂજા કરવાની જરૂર નથી, પણ જ્યાં સુધી તેઓ તેવી સ્થીતિમાં આવ્યા નથી ત્યાં સુધીમાં આ અપૂર્વ લાભ તેઓએ છેડે તે બીલકુલ વ્યાજબી નથી. વળી સાધુ તથા શ્રાવકને એક સરખો રેગ નથી. શ્રાવકને પ્રથમ અવિરતિ નામને રેગ છે, તે દુર કરવા પ્રથમ ચિ લઈ કેડે સાફ કરે જઈએ. વૈદ્યો પણ રેગીને રેગ મટાડવા માટે પ્રથમ રેચ આપે છે અને પછી શરીરને પુષ્ટ, મનહર, કાંતિ