________________
પંચમ ભકિત,
૧૭
વિગેરે સ્થાવર તીર્થ છે. અને જે એક ઠેકાણે સ્થિર રહેતા નથી પણ પ્રભુ આજ્ઞા મુજબ એક ગામથી ખીજે ગામ જે લેાકેાના ઉપર ઉપકાર કરવા માટે વિહાર કરે છે, એવા સાધુ મહાત્માઓને જગમ તીર્થ કહેલ છે. આજ વાતને સ્પષ્ટ કરતા કહે છે—
*
दंसणनाणचरित्ते सुनिउत्तं जिणवरेहिं सव्वेहिं ||
ree होइ तिथं ए सो अन्नवि पञ्जा ओ ॥ ११७ ॥ અથ—સમ્યક્ દર્શન, જ્ઞાન અને ચારિત્ર વડે કરીને જે યુક્ત હાય તેને તમામ જીનેશ્વરાએ તીર્થં રૂપ કહ્યા છે. કારણકે જ્ઞાન, દર્શન અને ચારિત્ર રૂપ ત્રણ રત્ન પણાથી તીર્થ કહેવાય છે. આ મુજબ બીજા પણ તીર્થ શબ્દના પાંચા જાણવા. આ જ્ઞાન, દર્શન અને ચારિત્રરૂપ ત્રણ ગુણ વડે કરી જેએ યુક્ત છે તેજ અષ્ટકમ રૂપ મેલને દૂર કરવામાં સમર્થ બને છે, અને બીજાના મેલને પણ દૂર કરાવી શકે છે. પોતે પરમશાંતિના અનુભવ કરે છે. અને તેઓશ્રીના આલંબન લેનારને પરમ શાંતિના અનુભવ કરાવે છે. તેમને તીર્થંકરાએ જંગમ તીર્થં રૂપ ગણ્યા છે. શત્રુંજય ગિરનાર સમેતશીખર વિગેરે તીર્થોને તથા તીર્થંકરનાં જન્મ-દિક્ષા, નાણુ અને નિર્વાણ ભૂમિને સ્થાવર તીર્થ કહેલ છે. આ પ્રમાણે તીર્થના અનેક ભેદો થાય છે તે સ્વયં જાણી લેવા.
तीर्थ यात्रानो हेतु.
श्रीतीर्थपांथरजसा विरजीभवंति, तीर्थेषुवं भ्रमणतो न भवे भ्रमति । द्रव्यव्ययादिहनराः स्थिरसंपदः स्युः, पूज्याभवंति जगदीशमथार्चयंत
॥ ? ॥
તીર્થ માર્ગની રજના સ્પર્શથી પ્રાણીએ કર્મ રૂપી રજથી રહિત થાય છે. તીર્થભૂમીમાં કરવાથી આ સસારમાં ભમવુ'