________________
પંચમી ભકિત.
- ૧૧૯
પણ આવે છે અને તેઓ દ્વારા ખાસ પિતાનું કર્તવ્ય જાણું તે અમલમાં મુકવાથી મહાનું ફાયદ પ્રાપ્ત થાય છે. આ ફાયદે ઘર આગળ મળતા નથી, કારણ કે અનેક ઉપાધિઓ ઘર આગળ હેવાથી જરાપણું અવકાશ મળતું નથી, તે પછી પરમ શાંતિની આશા ક્યાંથી રાખવી? પણ તીર્થભૂમીમાં આવનાર તમામ ઉપાધિ તથા કામકાજ બધું ઘર આગળ મુકીને આવે છે. આથી યાત્રા કરનાર માણસ પ્રભુ પૂજા, દર્શન, ગુરૂસેવા, વિગેરે કરી પરમશાંતિ મેળવે છે; આ કારણને લઈ ખાસ તીર્થ યાત્રા કરવી જોઈએ. વિધિપૂર્વક જે તીર્થયાત્રા કરવામાં આવે તે હાલ જે ફળ મળે છે તેના કરતાં પણ મહાન કુલ મળે છે.
| તીર્થયાત્રા વિષ एकाहारी भूमिसंस्तारकारी, पद्भ्यांचारी शुद्धसम्यक्त्वधारी । यात्राकालेसर्वसच्चित्तहारी, पुण्यात्मास्याद्ब्रह्मचारी विवेकी ॥१॥
વિવેકી એ પુણ્યશાળી જીવ યાત્રા કરવાના સમયે એક વખત જ ભેજન કરનારે હાય, પૃથ્વી પર સંથારે કરનાર હોય, પગે ચાલી જાત્રા કરનાર હાય, શુદ્ધ સમ્યકત્વને ધારણ કરનાર હય, સર્વ પ્રકારનાં સચિત્તને પરિહરનાર હોય, તથા બ્રહ્મચારી હેય. આમુજબ છરી પાલતાં જાત્રા કરવામાં આવે તે મહાન કુલ મળે છે.
વિવેચન-યાત્રા કરવાની વિધિ બતાવતાં શાસ્ત્રકાર મહારાજ જણાવે છે કે આત્મકલ્યાણ કરવાને ઈચ્છનાર વિવેકી પુણ્યવાન પુરૂષે પ્રથમ નિર્ણય કરવો જોઈએ કે હું આત્મકલ્યાણ કરવાને માટેજ તીર્થયાત્રા કરવા જઉં છું, પણ મેજશેખ કરવા જતા નથી. આમ નિર્ણય કરી તીર્થ સ્થાને પહોંચ્યા પછી તરત જ પ્રથમ પ્રભુના દર્શન કરી શક્તિ હોય તે ઉપવાસનું પચ્ચખાણ કરવું અને શક્તિ ન હોય તે એકાસણાનું પચ્ચખાણ કરવું અને પછી તીર્થ ભૂમીમાં જ્યાં સુધી રહે ત્યાં સુધી એકાસણા કરે અને શક્તિ ન હોય તે પછી બીયાસણું પણ કરે. કર્મક્ષય કરવામાં તપશ્ચર્યાની ખાસ જરૂર છે.
