________________
શ્રી દેવભકિતમાળા પ્રકરણ
તેમજ આ બાબતમાં સુગડાંગજી સૂત્રમાં પણ કહ્યું છે કે,
शरीरी म्रियतां मा वा ध्रुवं हिंसा प्रमादिनः ।
सा प्राणव्यपरोपेपि प्रमादरहितस्य न (१) અર્થ: જીવ મરે યાન મરે તે પણ પ્રમાદથી ચાલનાર માણસને જીવહિંસા ચક્કસ લાગે છે. ઉપગ પૂર્વક જયણાથી ચાલનાર માણસને ભલે જીવ હિંસા થાય તે પણ તેને તે સંબંધી કર્મબંધ થતું નથી. આ બાબત ઉપર શ્રીમાન હરિભદ્રસૂરી મહારાજ પણ કહે છે.
आह हरिभद्रसूरिः दशवकालिक बृहत्वृत्ता, पृष्ठ-२४ उच्चालिअम्मि पाए इरियासमिअस्स संकमठाए, वावजेज्जा कुलिंगी मरिज तं जोग्मासजा (१) न य तस्स तण्णिमित्तो बंधो सुहुमोवि देसियो समए, ....... ૩ લો અમો સાર પારિ નિક્કિા (૨)
અર્થ: શ્રીમાન હરિભદ્રસૂરિ મહારાજ ૧૪૪૪ ગ્રંથના કર્તા દશકાલીકસૂત્રની બૃહત ટીકામાં જણાવે છે કે હિંસાના સ્વરૂપને પ્રતિપાદન કર્તા કે ઈર્યો સમિતિ પૂર્વક જે કરીને ચાલનાર એવા અપ્રમાદી સાધુના પગની નીચે બેઇદ્રીયાદિક છે આવીને મરી જાય છે, પણ તે હિંસા નિમિત્તક સુમ–જરા સરખે પણ કર્મબંધ તેને શાસ્ત્રમાં કહ્યો નથી, કારણ કે તે મહાત્મા અપ્રમાદીપણે જ્યણું પૂર્વક ચાલે છે; છતાં છમસ્થપણાના અંગે પગની નીચે બેટ્રિયાદિક જી મરી જાય છે. ત્યારે હિંસા કોને લાગે ? તે જણાવે છે કે હિંસા પ્રમાદીને લાગે છે. આમ શાસ્ત્રમાં કહ્યું છે. વળી આજ બાબત પોતે પોતાના હિંસાષ્ટકમાં જણાવે છે.
आह हरिभद्रमूरिः हिंसाष्टके ॥ अविधायापि हिंसां हिंसाफलभाजनं भवत्येकः। कृत्वाऽप्यपरो हिंसां हिंसाफलभाजनं न स्यात् (१)
