________________
લોકોનું અનુસરણ કરવાનો કોઈ અર્થ નથી. કારણ કે આ આજ્ઞાનુસારી ધર્મના અર્થી ઘણા નથી, અલ્પ જ છે.
* આ રીતે અનેક પ્રકારે વિધિમાર્ગનું સમર્થન કરવા છતાં પણ જેઓને એમાં શંકા પડે તેઓની બુદ્ધિ મોહથી જ નહિ, મહામોહથી હણાયેલી છે. આવા લોકોની શંકા ૩૬મી ગાથાથી જણાવી છે. ગાથા ૩૬: દુષમકાળમાં વિધિમાર્ગ દુર્લભ છે, જો વિધિમાર્ગ જ કરવામાં આવે તો તીર્થના ઉચ્છેદનો પ્રસંગ આવે... આ પ્રમાણે કેટલાક લોકો કહે છે તે તેઓનો કુગ્રહ છે.
* ભવિષ્યમાં વિધિમાર્ગના ઉચ્છેદનું આલંબન લઈને જેઓ અવિધિમાર્ગમાં પ્રવૃત્તિ કરે છે તેઓ તો આજથી જ તીર્થના ઉચ્છેદનું કામ કરે છે. જેઓ વિધિમાર્ગમાં પ્રવૃત્તિ કરે છે તેઓની તો પોતાની હયાતી હોય ત્યાં સુધી તીર્થની આરાધના ચાલુ રહેતી હોવાથી તીર્થનો નાશ થતો નથી. જેઓ વિધિમાર્ગની સ્થાપના કરે છે તેઓનો નાશ થવા છતાં પણ વિધિમાર્ગની સ્થાપનાના કારણે તેઓને તીર્થના ઉચ્છેદનું પાપ લાગતું નથી. જ્યારે જેઓ “અવિધિપૂર્વક પણ ધર્મ કરી શકાય, ધર્મ તો એકાને કલ્યાણકારી છે આ પ્રમાણે કહીને અવિધિ ચલાવી લે છે તેઓનો નાશ ન થવા છતાં તેઓ તીર્થના ઉચ્છેદનું પાપ બાંધે છે. એક પણ વિધિમાર્ગનો આરાધક હશે ત્યાં સુધી તીર્થ જયવંતું
* પાપ વગર પૈસા મળતા નથી' એમ બોલવું એ ઉન્માર્ગદશના છે. “અનીતિનો પૈસો ખરાબમાર્ગે જાય એના બદલે સારા માર્ગે જાય એ સારું એ પણ એક જાતની ઉન્માર્ગદશના છે. ખરાબ વસ્તુ સારા સ્થાને ન નખાય. અનીતિનો પૈસો ધર્મમાર્ગે વાપરવો એ વધુ ખતરનાક છે. ધર્મમાર્ગે ખરચો ત્યારે તમે ધર્મ કર્યો છે એમ માનો, લોકો તમારી અનુમોદના કરે તો એ પાપની અનુમોદના કરે છે – એમ કહેવું પડે તેમ જ ભવિષ્યમાં મને પૈસા મળશે તો હું પણ આવું કરીશ-આ પ્રમાણે બીજા જીવોને મન થાય માટે ધર્મમાર્ગે અનીતિના પૈસા ખરચવા વધુ ખતરનાક છે. અજ્ઞાનથી અનીતિ કરીને મેળવ્યા હોય તો સૌથી પહેલાં જેના જેના પૈસા હોય તેને પાછા આપી દેવા. એ જો શક્ય ન હોય તો એક વાર ધર્મમાર્ગે ખરચવા, પણ બીજી વાર અનીતિ નહીં કરું એવી ભાવનાપૂર્વક ખરચવા. આ રીતે નહીં ખરચો તો તમે પોતે તો પાપ બાંધો અને તમારી અનુમોદનાથી બીજા પણ પાપ બાંધે.
શ્રી દર્શનશુદ્ધિ પ્રકરણ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
૨૬૩ www.jainelibrary.org