________________ નહિ ઊભા રહેવા દઉં. ભવના ફેરામાં ફસાવી રાખનાર આ શરીર અને ઇન્દ્રિયોના સુખવિલાસને લાતે ફગાવીશ ! શરીર ઇન્દ્રિયો તો બીજે પણ મળેલ, કિંતુ ત્યાં ભગવાન નહોતા મળ્યા, ત્યારે અહીં જો ભગવાન મળી ગયા છે તો વિશેષતા શી, જો ભટકાવનારા એ શરીરઇન્દ્રિયોના સુખવિલાસ ઊભા જ રાખવાના હોય તો ? ના, પ્રભુ મળ્યાને સફળ કરીશ. કષ્ટ-તપથી શરીરની અને ત્યાગથી ઇન્દ્રિયોના સુખો અને મોજને તોડી નાખીશ. મારા પ્રભુએ પણ એ જ કર્યું છે. તો જ પ્રભુ બન્યા છે. ત્યારે એનો સેવક હું પાછો પડું?' બસ, અંદરમાં સત્ત્વ હતું જ, એને બહાર કાઢ્યું. મહા તપસ્વી મહા યોગી ધ્યાની બની ગયા. રાજા દશાર્ણભદ્ર એ જ કર્યું. અંદરના સત્ત્વને બહાર કાઢ્યું. પ્રભુ પાસે હજીગયા નથી, પ્રભુની વાણી સાંભળી નથી, પણ પ્રભુને ઊંચા ઠાઠથી વંદન કરવાનો કરેલો નિર્ધાર ઊભો રાખ્યો, એને અમલમાં મૂકવા સર્વત્યાગ કરવો જોઈએ. એ કરવા આડે શું નડે છે ? કમ તાકાત ? સંયોગો ? રાજવીપણું ? ત્યાગનો કષ્ટનો બિન-અભ્યાસ ? સંસારનો રાગ ? શું નડે છે ? કશું નડતું નથી. આ બધા તો બહાનાં છે. સર્વત્યાગની કમ–તાકાત ક્યાં છે ? કોઈ પાકિસ્તાની જેવો સુભગાર જીવતાં જ મૃત્યુનો ભય પમાડતાં જ સર્વત્યાગ કરાવી દે છે તો જીવને એ અપનાવી જ લેવો પડે છે. કમતાકાતનું બહાનું ક્યાં કામ લાગે છે ? એમ સંયોગો, રાજવીપણું, બિન-અભ્યાસ વગેરેને ય એ ભૂલાવી દે છે. કોઈ એવા રોગ, અકસ્માત જુભ કે પરલોકમાત્રા વખતે, પૂર્વે કષ્ટ સહાવાનો કશો અભ્યાસ નહિ છતાં, મહા કષ્ટ સહાય જ છે ને ? સંયોગવાળાના સંયોગ ઊડ્યા, રાજાઓના રાજ્ય-રાજવીપણાં ગયા, સુખશીલની સુખશીલતા ઝુંટવાઈ ગઈ, છતાં જીવતા રહીને એ બધું સહી લીધું ને ? બહાનાં કોની સામે? પોતાના આત્માનાં જ કલ્યાણ સાધવાની વાત આવે ત્યાં બહાનાં ? ખરી વાત એ છે કે અંદરનું સત્વ બહાર સત્ત્વ વિકસાવવા ઉપર દષ્ટાંતો
