________________ (9) અને તમને અસર થાઓ યા ન થાઓ પણ જો અમારે એવો મહાન ત્યાગ-વૈરાગ્યનો ઉપદેશ આપવા છતાં અમારા જ વર્તનમાં મોટી પોલ ચલાવ્યે રાખવાની હોય તો તો તમારા કરતાં અમારું હૃદય વધારે ધિવું, કઠોર અને નઠોર થઈ જાય. આ જિંદગીમાં સંસાર ત્યાગવા ઉપર પણ જો એવી ધિઠાઈ કેળવી કેળવીને જ મરવાનું હોય તો તો નાહી નાખ્યું ! ચોરાશીના ચક્કરમાં એ ધિટ્ટ હૃદયથી ચલાવેલી પોલના પ્રતાપે તરા-બિલાડીના જ અવતાર ફરી કરી મરવાનું ! પાપ ધરાસર છોડવું નથી ને બોલવાની સફાઈ છે, તો પાપની ધૃણા ક્યાં રહી ? સાચી ધૃણા હોય, હૈયું પાપ સેવતાં બળીને ખાખ થતું હોય તો એ પાપ કેટલું ચાલે ? ખુશમિશાલ શાનું સેવાય? ભાગ્યવાન ! એ જ વખતે મેં સંકલ્પ કર્યો કે ગોળ કે ગોળની ચીજ જ ન ખાવી. પછી એનો પંદર દિવસ અભ્યાસ પાડ્યો. એથી અંતરમાં પરિણમ્યું. એના પર બોલતાં મને જ લાગ્યું કે બોલવામાં મને કોઈ રસ જ ઓર આવ્યો ! પછી તમારા પર અસર દયવેધી થાય એમાં નવાઈ શી ?' સંન્યાસીની ઈકરારે પેલા પર ભારે અસર કરી ! એની આંખમાં ઝળઝળિયાં આવી ગયાં, કહે છે, “મહારાજ ! શું કહો છો આ ? અમારા જેવા સંસારની ગટરમાં બેઠેલા પાપાત્મા આગળ આપ મહાન ધર્માત્માએ આવું ખુલ્લું શાનું કહેવાનું હોય ? મોહ-માયા બધાને તિલાંજલિ આપી ત્યાગના કપરા માર્ગે ચાલનારા આપને વળી ગોળ તે શી મોટી દોષની વસ્તુ ગણાય તે આટલું બધું જેવા એક અધમાત્મા આગળ કહી રહ્યા છો ?' નાનો દોષ ભયંકર ક્યારે સમજાય ? : સંન્યાસી કહે છે, “જો ભાઈ ! આ નાના દેખાતા પણ દોષ કેવા ભયંકર છે તે તને એમ નહિ સમજાય. એ તો જેમ જેમ દોષોનો ત્યાગ કરતા ચાલીએ તેમ તેમ ઝીણા દોષની દોષરૂપતા નજરે ચઢે. નહિતર તો એ દોષ દોષરૂપજ ન દેખાય, મોટા દોષોના સેવનમાં નાના દોષ તો અનોખો વાર્તાસંગ્રહ 104
