________________ કરતાં માત્ર પુણ્યયોગે કોઈ દેવમાયા કે ગેબી રીતે પરિગ્રહ આવે છે તે સ્વીકારીને એનાં મોટાં દાન થઈ શકે છે. પરિગ્રહને રાખીને મૂકવા નથી, દાનમાં જ દઈ દેવો છે, એટલે આમ સારાપણું દેખાય, પરંતુ પોતાના પરિગ્રહ પરિમાણવ્રતને, પહેલા તો પરિગ્રહને સ્વીકારી લેવામાં અંતરથી સારાપણું ન રહે, એમાં તો અંતર અર્થાત મનોવૃત્તિ મનોદશા મલિન થાય છે. દાન ખુશીમાં છુપી પરિગ્રહ-ખુશી ખરાબ ? વળી વિધાપતિ શેઠ અને શેઠાણી એ પણ જુએ છે કે, “આમ ચલાવી લેવામાં ને દાનને જ “બહુ સારુ બહુ સારુ’ એમ જોવામાં, આપણે કાંઈ વીતરાગ નથી એટલે છૂપું છૂપું પૈસાના પરિગ્રહને સારો માનવાનું થાય. વાહ ! ઠીક પૈસા આવ્યા, દાનની ખુશીમાં છુપી પરિગ્રહખુશી ન નભાવાય.” પૈસા-પરિગ્રહ તો ભયંકર ઝેર છે, કેમકે એની ખુશીમાં સ્વને ભૂલવાનું થાય. દાન દેવું છે માટે એ ચલાવી લેવાય નહિ. આ જીવ સંસારમાં ભટકતો રહ્યો એમાં આ પણ એક કારણ છે કે પરિગ્રહમાં ખુશી માની છે; ને ખુશી આકર્ષણ એ સંજ્ઞા છે, એથી પરિગ્રહસંજ્ઞા પોષાતી રહી છે. પરિગ્રહ એ “પર' વસ્તુ છે, એની ખુશીમાં સ્વ-સ્વકીય વસ્તુને ભૂલી જવાનું થાય છે, “સ્વ” એટલે આત્માની પોતાની વસ્તુ ત્યાગ છે વૈરાગ્ય છે, અનાસકિત છે; પરિગ્રહને સહેજ સ્વીકારી લેવા જતાં યા દાન માટે પણ સારો માનવા જતાં એ અનાસકિત ઘવાય છે. આપણે કાંઈ દાનની ધૂનમાં બિહામણા પરિગ્રહને સોહામણો માનવો મોખ નથી. માટે ઊઠો અહીંથી આ “છોડી પરગામ જ ચાલો.' વિદ્યાપતિ શેઠ અને શેઠાણીનવમા દિવસની રાત્રિના સ્વપ્ન પછી પરિગ્રહપરિમાણવ્રતના આત્મસંપત્તિની કમાણી પર વિધાપતિ શેઠની કથા 131
