________________ જીવનમાં સ્વાર્થ અને ભોગ વિલાસને કશું જ મહત્ત્વ ન આપતાં દાનને જ મહત્ત્વ આપેલું. જીવનનું મંગળ ધન પરિગ્રહ નહીં, કે વિષયભોગ નહીં; કિંતુ દાન છે. આવું દાન રૂપી જીવન મંગળ સાધી લેવાનું મળે ત્યાં સેંકડો હજારો શું પરંતુ લાખોની સંપત્તિનો પણ ત્યાગ કરી દેતા આંચકો નહીં. મહત્ત્વ દાન અને ત્યાગ રૂપી જીવન મંગળનું જ છે. માટે તો જુઓ કે ત્યાગ માટે શાલિભદ્ર રોજની દેવતાઈ 99 પેટીનો માલ બીજે દિવસે કૂવામાં નખાવી દેતા અને અવસર આવ્યો ત્યારે હંમેશ માટે 99 પેટી છોડી. અલબત્ત આવા ત્યાગી દાનેશ્વરી વિરલ મળે પરંતુ જગતને માટે એ આદર્શ રૂપ છે. ઉત્તમ બનવું હોય એણે નજર સામે આવા ઉત્તમ પુરુષોને આદર્શ તરીકે રાખવા જોઈએ. (3) મહાસતી રતિસુંદરી ઉત્તમ આત્મા છે. એટલે ઉત્તમ આદર્શને ધરનારી છે. એ કાંઈ અવસર આવ્યે પોતાના તુચ્છ જડ સ્વાર્થને મહત્ત્વ ન આપે કિન્તુ આત્માના ઊંચા કલ્યાણને જ મહત્ત્વ રાપે, આ હિસાબે એણે પોતાની આંખ ગઈ એને કશું જ મહત્ત્વ ન આપતાં રાજાની દુર્બુદ્ધિ નષ્ટ થઈ અને બુદ્ધિ આવી ગઈ તેમજ પોતાના શીલની રક્ષા થઈ, એને જ મહત્ત્વ આપ્યું. એણે આ હિસાબ રાખ્યો કે - આંખ એ જીવન મંગળ નહિ. પોતાનું શીલ ને સામાને સબુદ્ધિ એ જીવન મંગળ. રતિસુંદરીએ પૂર્વની મહાસતીઓને આદર્શ તરીકે સામે રાખીને આ સાચા જીવન મંગળને મહત્ત્વ આપી ઉત્તમતા રાખી; એમ આપણા માટે પણ આ મહાસતી રતિસુંદરી આદર્શ તરીકે સામે રખાય અને નક્કી કરાય કે, “મારે તો ઉત્તમ બનવું છે, અધમ નહીં.' તો એ આદર્શને અનોખો વાર્તાસંગ્રહ
