________________ મંત્રીપણાનો માનવંતો મોભો મળવા છતાં શું કામની ? આ ગણતરી હવે આત્મહિતની વસ્તુમાં ઉતારી; “મનગમતા અનંતા મોક્ષસુખ માનવભવને ક્ષણિક વિષયસુખમાં રગદોળી નાખવામાં દૂર જાય છે. મોક્ષસુખની સાધના જે અહીં જ સુલભ છે એ ગુમાવવી પડે છે; તો એવા વિષયસુખ ગમે તેટલો આનંદ આપે તો પણ શું કામના. માટે જેમ ઈષ્ટ વેશ્યાસુખ ખાતર માનવંતી મંત્રીપણાની પદવી નથી જોઈતી, એમ ઈષ્ટ અનંત મોક્ષસુખની સાધના ખાતર આનંદદાયી પણ નાશવંત વેશ્યાસુખ ન ખપે. અરે ! સંસારવાસ જ ન ખપે. તો જ મોક્ષ સુખની સાધનારૂપ સર્વ પાપ-ત્યાગની ચારિત્રની સાધના થઈ શકશે.” એમ કરી ત્યાંથી ચારિત્ર સ્વીકારી નીકળી પડ્યા. સ્થૂલભદ્રજી સાધુ બન્યા પછી પણ કેવી ઉત્તમતાવાળા કે એ જ વેશ્યાને ત્યાં ચોમાસું રહી પોતાના બ્રહ્મચર્યના ભાવ અણીશુદ્ધસુરક્ષિત રાખ્યા. સ્વીકારેલી પ્રતિજ્ઞાને કપરાં સંયોગમાં પણ અભિન્ન અખંડિત સુરક્ષિત રાખવી એ ઉત્તમતા છે. ઉત્તમતા આ, કે દુન્યવી પ્રસંગ પરની ગણતરી આત્મહિતના પ્રસંગમાં ઉતારાય. (6) વિશ્વભૂતિની ઉત્તમતા: જુઓ, ભગવાન મહાવીર પ્રભુનો જીવ સોળમાં ભવે વિશ્વભૂતિ રાજકુમાર, તે એને પોતાની પ્રત્યે મોટા કાકા રાજા તરફથી એક નાનકડો માયા-પ્રસંગ કરાતો દેખાયો, એના પર એને થયું કે, “અરે ! હું કાકાનો પૂરો વિશ્વાસુ તરીકે વિનય-આમન્યાભાવ રાખું છું, છતાં એમને મારા પ્રત્યે આ માયાચાર રમવો પડે છે ? હું એમને મારા આત્મીય તરીકે માની બેઠો, ને એ મને પારકા જેવો ગણે છે? તો મારે પણ હવે એમને આત્મીય તરીકે શા સારુ ગણવાના ?' આમ ગણતરી માંડી કે, “કાકા જો આપણી સાથે રમત રમે આપણને આત્મીય ન જીવની ઉત્તમતા - દાનાદિ ધર્મ ઉપર દષ્ટાંતો 85 --- - - --
