Agam Sutra Satik 41B Pindniryukti MoolSutra 2b

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan

Page 26

मूलं-६६
२५७
वृ. सचित्त इति षष्ठीसप्तम्योरर्थं प्रत्यभेदात् सचित्तस्य मनुष्यस्य प्रयोजनं पथि पुष्ट उपदेशः कथनं, तता भिक्षादानम, आदिशब्दाहसत्यादिदानं चोपयोगः, शिरसोऽस्थि, तद्धि लिङ्गे व्याधिविशेषापनोदाय घर्षित्वा दीयते, यद्वा कदाचित्कश्चित्परिसष्टो राजादिः साधूनां विनाशाया कृतोधमो भवेत, ततस्ये साधवः शिरोऽस्तिकमादाय कापालिकवेषेण नंष्ट्रा देशान्तरं वजितुमिच्छन्तीति तेन प्रयोजनं, तता मिश्रस्य, मनुस्यस्योपयोग:, 'अट्टिसरक्खि'त्ति अस्थिमिः' आभरणकल्पः भूषितस्य सरजस्कस्य सरक्षाकस्य वा भस्मावगुण्ठितवपुप्कस्येत्पर्थः, कापालिकम्य पार्श्व यत्पथि विषये प्रच्छनम॥ मू.(६७) खमगाइकालकज्जाइएस पुच्छिज्ज देवयं कचि।
पंथे सुभासुभेवापुच्छेजह दिव्व उवओगो॥ वृ.क्षपकादिः, आदिशब्दादत्राऽऽचार्यादिपरिग्रहः, क्षपकस्य हि तपोविशेषाकृष्टत्वेन प्रायः समासन्ना एव देवता भवन्ति तत इह साक्षात्क्षपकग्रहणं कृतं. 'कालकार्यम' मरणरूपं प्रयोजनं, तदादिकेषु प्रयोजने पस्थितेषु काचिद्देवतांपच्छेत्. तथापथिविषयेषु शुभाशुभे' सापायत्वे निरपायत्वेवा देवतांकाचन पृच्छेत्, एष दिव्यउपयोगः' देवताविषयउपयोगः।।तदेवंसचित्तादिभेदभिन्नस्त्रिप्रकारोऽपिद्रव्यापिण्डःप्रत्येकंपृथिवीकायादिभेदानविध उक्तः, सम्पत्येतेषामेव नवानां पृथिवीकायादीनां द्वयादिमिश्रणतो मित्रं द्रव्यपिण्डम्मू. (६८) अहमीसओय पिंडो एएसिंचिय नवण्ह पिंडाणं।
दुगसंजोगाईओ नायव्यो जाव चरमोत्ति ॥ वृ.अथेत्यानन्तर्यद्योतेने.केवलपृथिवीकायादिपिण्डभिधानानन्तरंमिश्रकपिण्डोव्याख्यायतेइतिद्योतयति, मिश्रकः' सजायविजातीयद्रव्यमिश्रणात्मकः पिण्ड एतेषामेवनवानांपिण्डानांद्वयादिसंयोगात्मको ज्ञातव्यः, तद्यथा-पृथिवीकायोऽप्कायश्चेति द्विकसंयोगेप्रथमोभङ्गः, पृथिवीकायस्तेमजकास्य इति द्वितीयः, एवं द्विकसंयोगेषत्रिशद्भङ्गाभावनीयाः, ततात्रिकसंयोगेपृथिवीकायोऽप्कायस्तेजकास्य इतिप्रथमोभङ्ग पृथिवीकायोऽप्कायो वायुकाय इति द्वितीयः एवं त्रिकसंयोगे चतुरशीतिर्भङ्गाः, तथा चतुष्कसंयोगे पृथिवीकायोऽप्कायस्तेजस्कायोबायुकायइतिप्रथमोभङ्गः, पृषिबीकायोऽप्कायस्तेजस्कायोवनस्पतिकाय इनि द्वितीयः, एवं चतुष्कसंयोगे षड्विंशं शतं भङ्गानां भावनीयं, पञ्चकसंयोगेऽपिषयिशं शतं. षकसंचोगे चतुरशीतिःसप्तकसंयोगेषटत्रिंशत्.अष्टकसंयोग नव, नवकसंयोगेएकः, सर्वसङ्घययाभङ्गानां पञ्चशतानि द्वयधिकानि. एतेषां च भङ्गानामानयनार्थमियं करणगाथा___उभयमुहं रासिगं हिटिनानंतरेण भय पढमं। लछह रासिविभत्ते तस्सुवरि गुणित्तु संजोगा।
अस्याक्षरगमनिका-इह नवानांपदानांव्यादिसंयोगभङ्गाआनेतुमभिप्रेतास्ततस्तावत्प्रमाणाद्वौ राशी उभयमुस्वास्थाप्यत स्थापनाचंय?२३४५६७८९/१८७६५४३२१ अकस्यापरिनवका,ततपर्यन्तवर्तिन एककस्यानन्तरण द्रिकलक्षमनपरितनराशा प्रथमङ्गं नवकरूपं भजत तस्य भागहारं कुर्यात्, नतो लब्धाः साश्चित्वारः, तन च साईचतुष्कणाधाराशिनापरितन प्रथमऽङ्क विभक्त लब्धन तस्य द्विकलक्षणस्याङ्कस्योपरितनममष्टकलक्षणं गुणयेत् -ताऽयेत, जाता षत्रिंशत् इत्थं च गुणयित्वा 'संयोगा.' संयोगभावाच्याः, यथाद्विकसंयोगभङ्गाषटत्रिंशदिति ननोभूयोऽपित्रिकसंयोगभङ्कानयनायप्रथमा दहिता करणगाथा व्यापार्यते, अधस्तने राशौ स्थितेन द्विकादनन्तरेण त्रिकेणोपरितनराशिव्यवस्थितं त्रिकोपरितनसप्तकरूपाकापेक्षया आद्यंषत्रिंशद्वपमङ्गंभजेत्, ततोलब्धाद्वादशतैवाधारशिनोपरितेनेऽथे, विभक्ते लब्धंस्त्रिकलक्षणस्याङ्कस्योपरितनं सप्तकलक्षणमझं गुणयन, गुणिते च सति जाताश्चतुरशीतिः 26 | 17