Agam Sutra Satik 41B Pindniryukti MoolSutra 2b

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan

Page 121

३५२
पिण्डनियुक्तिः मूलसूत्रं वेलायापश्चात्कृतं?,ततआह-बहुवक्त व्यमिदंदारमतोव्याख्यावेलायांपश्चात्कृतं, तत्र गुरुः तीर्थकरादिः 'वर्णयति' प्ररूपयति यथा च चुल्लको द्विधा, तद्यथा-स्वामिनो हस्तिनश्च। मू. (४१४) छिन्नमछिन्नो दुविहो होइग अछिन्नो निसिहअनिसिट्टो।
छिन्नंमि चुल्लगमी कप्पड्ग घेत्तुं निसिट्ठमि ।। वृ. इह द्विधा चुल्लकः, तद्यथा-छिन्नोऽच्छिन्नश्च, इयमत्र भावना-इह कोऽपि कौटुम्बिकः क्षेत्रगतहालिकाना कस्यापि पार्श्वे कृत्वा भोजनं प्रस्थापयति, स यदेकैकाहालिकयोग्यं पृथक् पृथग भाजने कृत्वा प्रस्थापयति तदास चुल्लकश्छिन्नः, यदा तु सर्वेषामपिहालिकानां योग्यमेकस्यामेव स्थाल्या कृत्वा प्रेषयति तदा सोऽच्छिन्नः, एवमन्यत्राप्युद्यापनिकादौ छिन्नाच्छिन्नत्व चुल्लकस्य भावनीयम्। अच्छिन्नोऽपि द्विघा, तद्यथा-निसृष्टोऽनिसृष्टश्च,तत्रनिसृष्टःकौटुम्बिकेनयेषांचहालिकानायोग्यसचुल्नकः तैश्वसाधुभ्योदानाय मत्कलितः इतरस्त्वमत्कलितोऽनिसष्टः। तत्रयस्यनिमित्तं छिन्नःसएवचेत्तस्यात्मीयस्यछिन्नस्यदाता तर्हि तस्मिंश्छिन्नेऽपिचुल्लकेतत्स्वामिनादीयमानेसाधूनांग्रहीतुंकल्पते.दोषाभावात्,तथाऽच्छिन्नेऽपिसवेरपि तत्स्वामिभिर्निसृष्ट-अनुज्ञातेतंग्रहीतुंकल्पते,तत्रापिदोषाभावात्।एनमेवार्थसविशेषतरमाहमू. (४१५) छिन्नो दिट्टमदिट्टो जो यनिसिट्टोभवे अछिन्नोय।
सोकप्पइ इयरो उन अदिदिट्ठो वडणनाओ। व. यश्चल्लको यस्य निमित्तं छिन्नः सतेने दीयमानो मूलस्वामिना कौटम्बिकेनादृष्टो दृष्टो वा कल्पते. तथायश्वाच्छिन्नोयोऽपिचयस्यनिर्मितछिन्नःसस्वस्त्रस्वामिभिरनुज्ञातोऽन्येनदीयमानःस्वस्वस्वामिभिरदृष्टो दृष्टो वा कल्पते, 'इयरोउण'त्ति इतर एतद्व्यतिरिक्तःतुः-पुनरर्थे छिन्नोऽछिन्नो वा स्वस्वस्वामिभिरननुसातोऽदृष्टोदृष्टोवानकल्पते,प्रागुक्त ग्रहणादिदोषसम्भवात,अयंचविधिःसाधारणानिसृष्टेऽपिवेदितव्यः ।
मू. (४१६/२) अनिसिट्टमणुन्नायं कय्यइ घेत्तुं तहेव अट्ठि। .
वृ.अनिसृष्टं साधारणानिसृष्टंपूर्वस्वस्वामिभिःसर्वैरननुज्ञातमपियदिपश्रादनुज्ञातंभवतितहिकल्पते तद्ग्रहीतुं।तथाऽनुज्ञातंसत्सर्वेःस्वामिभिरन्यत्रगतत्वादिनाकारणेनादृष्टमपिग्रहीतुंकल्पते, दोषाभावात् । सम्प्रति हस्तिनश्चुल्लकानिसृष्टं गाथोत्तरार्द्धन भावयति.
मू. (४१६/२) जडस्स यअनिसिलुन कप्पई कप्पइ अदिटुं।
वृ.हस्तिनोभक्तं मिण्ठेनानुज्ञातमपिराज्ञागजेनचानिसृष्टम-अननुज्ञातंनकल्पते, वक्ष्यमाणग्रहणादिदोषप्रसङ्गात, तथा मिण्ठेन स्वलभ्यं भक्तं दीयमानं गजेनादृष्टं कल्पते, गजदृष्टग्रहणे तु वक्ष्यमाणोपाश्रयभङ्गादिदोषप्रसङ्गः। अस्यैव विधेरन्यथाकरण दोषानाहमू. (४१७) निवपिंडो गयमत्तं गहणाईंग अंतराइयमदिन्नं ।
डुबस्स संतिएवि हुअभिक्ख वसहीए फेडणया। वृ.इहयद्गजस्यभक्तं तद्राज्ञःपिण्डा-राज्ञोभक्तं, ततोराज्ञाऽननुज्ञातस्य ग्रहणे ग्रहणादयो-ग्रहणाकर्षणवेषोद्दालनाक्यो दोषा भवेयुः, तथा 'आन्तराकियम्' अन्तरायनिमित्तं पापं साधोः प्रसज्यते, राजा हि मायाजामन्तरणष माधव पिण्ड ददाति कष्टः सन् कदाचिद् मिण्टं स्वाधिकाराद्भशयति. तनो मिण्ठम्य वृत्तिच्छेदः साधुनिमित्त इति साधोरन्तरायिकंपापं, तथा अदिन्न' तिअदत्तादानदोषो, राजाऽननुज्ञातत्वात् तथा डुम्बस्य' मिण्ठस्यसत्केपिण्डेमिण्ठेनस्वयंदीयमाने अभीक्ष्णं प्रतिदिवसंयदिसाधुस्तंपिण्डंगजस्य पश्यतो गृह्णाति तदा मदीयकवलमध्यादनेन मुण्डेन पिण्डो गृह्यते गृह्यते इत्येवं कदाचिद्रष्टः सन यथायोगं