Agam Sutra Satik 41B Pindniryukti MoolSutra 2b

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan

Page 158

मातं.५८६ सवंगड्या प्रथमचतुर्भघ्हयां चतुश्चत्वारिंश भङ्गशतं भवनि, सर्वसङ्गया भङ्गाना शतानि चत्वारि द्वात्रिंशदधिकानि भवन्ति. उक्ता निक्षेपस्य भदाः । सम्प्रत्यस्यैव निक्षेपस्य पूर्वोक्तं चतुर्भङ्गीत्रयमधिकृत्य कल्प्याकल्प्यविधिमाह-चत्वारि द्वात्रिशदधिकानिभवन्ति, उक्ता निक्षेपस्यभेदाः। मू. (५८७) जत्थ उसचित्तमीसे चउंगो तत्थ चउसिव अगिझं।
तुंतु अनंतर इयरं परित्तऽनंतं च वणकाए। वृ. पत्र निक्षेपे सचित्तमिश्रे आश्रित्य चतुर्भङ्गी भवति, प्रथम चतुर्भङ्गीभवतीत्यर्थः, तत्र चतुर्ध्वपि भङ्गेषु अपिशब्दाद्वितीयतृतीयचतुर्भङ्गयोरप्पाघेषुत्रिषुभङ्गेषुवर्तमानमनन्तरंपरम्परंचवनस्पनिविषयेप्रत्येकमनन्तं वातस्सर्वमग्राह्या, सामाद्वितीयतृतीयचतुर्थमङ्गयोश्चतुर्थेभङ्गेवर्तमानंग्राह्य,तत्रदोषाभावात्।सम्प्रति सचित्तादिमिरित्रभिरपि मतान्तरेणैकामेव चतुर्भङ्गी कल्प्याकल्प्यविधि प्रदर्शयतिमू. (५८८) अहवन सचित्तमीसो उएगओ एगओ उ अचित्तो।
एत्थं चउक्कम तत्थाइतिए कहा नत्थि॥ वृ. 'अथवे'ति प्रकारान्तरताद्योतकः, नेति वाक्यालङ्गारे, इह चतुर्भङ्गी प्रतिपक्षपदोपन्यास भवति, तत्रैकस्मिन् पक्षे सचित्तमिश्रे, एकत्र तु पक्षेऽचित्तः, ततः प्राक्तनक्रमेण चतुर्भङ्गी भवति, तद्यथा-सचित्ते सचित्तमिश्रम,अचित्ते सचित्तमिश्र,सचित्तमिश्रेऽचित्तम, अचित्तेऽचित्तमिति,अत्रापिप्रागिवैकैकस्मिन्भङ्गे पृथिव्यप्तेजोवायुवनस्पतित्रसभेदात् षट्त्रिंशत् षटत्रिंशभेदाः, सचित्तमिश्रेऽचित्तम्, अचित्तेऽचित्तमिति, अत्रापिप्रागिबैंककस्मिन् भङ्गेपृथिव्येप्तोजावाथुवनस्पतिसत्रभेदात्, षट्त्रिंशत्षट्त्रिंशभ्देदाः, सर्वसङ्ख्यया चतुश्चत्वारिशंभङ्गाशतं,तन्त्र आदित्रिके आदिमेभङ्गत्रये'कथानास्ति ग्रहणेवार्त्तानविद्यते, सामर्थ्याच्चतुर्थे भङ्गे कल्पते।। तदेवं पृथिवी' त्यादिमूलगाथायाः पूर्वार्द्र व्याख्यातं, सम्प्रति एक्कोक्कि दुहानंतरम्' इत्यवयवं व्याचिख्यासुर्द्धियतृतीयचतुर्भङ्गयोःसत्कस्यतृतीयस्यतृतीयस्यभङ्गस्यसामान्यतोऽशुद्धस्यविषयेविशेष बिभिणिषुरनन्तरपरम्परमार्गमां करोतिमू. (५८९) जंपुण अचित्त दब्बं निक्खिप्पइ चेयणेसुमीसेसु।
तहिं मग्गणा उइणमो अनंतरपरंपरा होइ॥ वृ. यत्किमपिअचित्तंद्रव्यमोहनादि चेतनेषु' सचित्तेषु मिश्रेषु वा निक्षिप्यते तत्रेयमन्तरंपरम्परयावा मार्गणा परिभावनं भवति। तदेवाहमू. (५९०) ओगाहिमायनंतर परंपरं पिढरगाइ पुढवाए।
नवनीयाइ अनंतर परंपरं नाचमाईसु॥ वृ. अवगाहिमादि पक्वानमण्डकमप्रभृतिपृथिव्यामानन्तर्येणस्थापितमन्तरनिक्षिप्तं पृथिव्याएवापर स्थितपिठग्कादायन्निक्षिप्तमवगाहिमादितत्परम्परानिक्षिप्तं, एव पृथिवीकायमाश्रिन्यानन्तरपरम्परयानिक्षेप उक्तः।सम्प्रत्यपकायमाश्रित्याह-नवी त्यादि,नवनीतादि-म्रक्षणस्त्यानीमूतधृतादिसचित्तादिरूप उदक निक्षिप्तमनन्तरनिक्षिप्तं तदेव नवनीताद्यवगाहिमादि वा जळमध्यस्थितेषु नावादिषु स्थितं परम्परनिक्षिप्त । सम्पति ननःकायमधिकृत्यानन्तरपरन्तर व्याख्यानयन् अगणिमि सत्तविहा' इत्यवयवं व्याख्यानयति. मू, (५९१) विज्झायमुम्मुरिंगालमेव अप्पत्तपत्तसमजाले।
___ वोकंते सत्तद्गं जंतोलित्ते य जयणाए। व.इहसप्तधावलिः, तद्यथा-विध्यातोममरोऽङ्गरोऽप्राप्तःप्राप्तःसमन्वालोव्युत्क्रान्तश्चातत्रयःस्पष्टतया