Agam Sutra Satik 41B Pindniryukti MoolSutra 2b

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan

Page 136

मूलं-४७८
३६७
स्वजातिप्रकटनायजल्पति अनन तव पुत्रण सम्यगसम्यग्वा होमादिका क्रिया कृता. तत्रासम्यक् त्रिधा, तद्यथा-ऊनाऽधिका विपरीता वा, सम्यक् समिधाान् घोषादीश्च यथाऽवस्थितानाश्रित्य, तत्र 'समिधः' अश्वत्थादिवृक्षाणां प्रतिशाखाखण्डानि मन्त्राः' प्रणवप्रभृतिका अक्षरपद्वतयः आहुतिः' अग्ना धृतादेः प्रक्षेपः 'स्थानम्' उत्कटादि यागः अश्वमेघादिः कालः प्रभातादि घोषा' उदात्तादयः, आदिशब्दा स्वदीर्घादिवर्णपरिग्रहः, एवं चोक्ते स साधु ब्राह्मणं जानाति. तथा च सति भद्र प्रान्ते वा पूर्ववद्दाषा वक्तव्याः। मू. (४७९) उग्गाइकुलेसुवि एमेद गणे मंडलप्पवेसाई।।
देउलदरिसणभासाउवनयने दंडमाईया।। वृ. 'एवमेव जाताविव कुलादिष्वपि उग्रादिधूपजीवनं अवगन्तव्यं, यथा कोऽपिसाधुरुपकुले भिक्षार्थं प्रविष्टः तत्रचतत्पुत्रंपदातीन्यथावदारक्षककर्मसुनियुञ्जानंदष्ट्रातत्यितरमाह-ज्ञायतेतवपुत्रोऽप्रवदितोऽपि यथायोगपदातीनां नियोजनेनाग्रकलसम्भत इति.ततःसजानाति-एषोऽपि साधुरुग्रकुलसमुत्पन्नइति. इदं तु सूचया स्वकुलप्रकाशनं, यदा तु स्फुटवाचव स्वकुलमावदति यथाऽहं उग्रकलः भागकुल इत्यादि तदाऽसूचयाप्रकटन्,तषाभद्रप्रान्तवपूर्वोक्तानुसारेणदोषावक्तव्याः। तथा गणेगणविषयमण्डलप्रवेशादि, इहारकवल(करवाट) के प्रविष्टस्यकस्यमल्लस्ययल्लभ्यं भूखंड तन्मण्डलं, तत्र वर्तमानस्य प्रतिद्वन्द्विनो मल्लस्य विघाताय यः प्रवेशस्तदादि, आदिशब्दाढीवाग्रहादिपरिग्रहः, तथा देवकुलदर्शन' युद्धप्रवेशे चामुण्डाप्रतिमाप्रणमनं, 'भाषोयफ्नयनं' प्रतिमल्लाह्यानाय तथा तथा वचनढीकनं 'दण्डादिका' घरणिपातच्छुप्ताङ्कयुद्धप्रभृतयः, एतान् गणगृह प्रविष्टः सन्, तत्पुत्रस्य प्रशंसति, तथा च सति तेन ज्ञायतेयथेषोऽपि साधुमल्ल इत्यादि प्राग्वत । कर्मशिल्पयोराजीवनमाहमू. (४८०) कत्तरि पओअणावेक्खवत्थु बहुवित्थरेसु एमेव।
कम्मेस्सुय सिप्पे सुयसम्ममसम्मेसु सृईयरा॥ वृ.कर्मसुशिल्पषुचैवमेव-कुलादाविवोपजीवनं वक्तव्यं, कथम? इत्याह- 'कतरि' कर्मणां शिल्पानां च विधायक, उपलक्षणमेतन, विधापके चवणिजादौ, सप्तमी चात्र षष्ठयथे, ततोऽयमर्थः कर्तुःकारापकस्य च प्रयोजनापेक्षेषु भूमिविलिखनादिषुप्रयोजननिमित्तंग्रियमाणेषुहलादिषुवस्तुषु,सूत्रेचात्रविभिक्त लोप आर्षत्वात्, बहुविस्तरेषु'प्रभूतेषुनानाविधेषु च.सम्यगसम्यगितिवाणाच्यमानेषु-शोभनान्यशोभनानीति व कथ्यमानेषु यदात्मनि कर्माणि शिल्प वा कौशलज्ञापनं तत्तयोरुपजीवनम. इयमत्र दृष्टाऽऽत्मनः कर्मणि शिल्पे वा कौशलज्ञापनाय शोभनान्योभनानातिवायक्ति तत्कमशिल्पयोराजीवनम। अनन प्रकारण काशलज्ञापन सूचास्फुटवचनेन च काशलकरखनमसूचा। उक्तमाजीवडारम. अथ वनापकद्वारं वक्तव्यं, मू. १४८१) समण माणि किवण अतिहीं साण य हाइ पंचमः।
वणि जायणत्ति वणि पायप्पाणं वणइत्ति ।। वृ, वन पकः पधा, तद्यथा-'श्रमण' श्रमणविषयः, ब्राह्मण कृणणऽतिथा शुनि चपञ्चमा भति, तत्र वीपाक इति वनिरित्ययं थातुर्चायने. 'वनु याचन' इति वचनात. ततो वनुते-प्रायो दायकसम्मतष श्रमणादिश्वात्मानं भक्त दर्शयित्वा पिण्डं याचत इति वणिउनि' व पकः, आणादिक ईपकप्रत्ययः । मू. (४८२) मयमाइवच्छगपिव वणेइ आहारमाइलाभेणं।
समणेसु माहणेसु य किविणाऽतिहिसामणभत्तेसु॥ वृ. 'भृता पञ्चत्वमुपगता माता यस्य वत्सकस्य-तर्णकस्य तमिव गोपालकोऽन्यस्यां गर्वातिशेषः.