Agam Sutra Satik 41B Pindniryukti MoolSutra 2b

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan

Page 154

मूलं - ९६४
३८५
वृ. आधाकर्मादय- षोडश उद्रमदोषाः, नव च म्रक्षितादय एषणादोषाः, एते मिलिता- पञ्चविंशतिः, चरमे तु भङ्गेन ग्रहणेन भोजने इत्येवंरूपे वर्त्तमानो यतिः शुद्धः, यत इहाशुद्धमपि छद्मस्थपरीक्षया निःशङ्कितं गृहीतं शुद्धं भवतीति । एतदेवोपदर्शयति
मू. (५६५)
छउमत्थो सुयनाणी उवउत्तो उज्जुओ पयत्तेणं । आवन्नो पणवीसं सुयनाणपमाणओं सुद्धो ।।
वृ. छद्मस्यः श्रुतज्ञानी 'ऋजुक:' मायारहितः प्रयत्नेन' यथाऽऽगममादरेण गवेषयन् पञ्चविंशतेर्दोषाणामन्यतमदोषमान्नोऽपि श्रुतज्ञानप्रमाणतः' आगमप्रामाण्येन शुद्धः । एनमेवार्थ स्पष्टयति. ओहो ओवउतो सुनाणी जइवि गिण्हइ असुद्धं । तं केवलीवि भुजइ अपमान सुयं भवे इहरा ॥
मू. (५५६)
वृ. 'ओहो' इत्यत्रप्रथमातृतीयार्थे तत ओधेन सामान्येन श्रुते पिण्डनिर्युक्त्यादिरूपे आगमे उपयुक्तः संस्तदनुसारणं कल्प्याकल्पं परिमावयन् श्रुतज्ञानी यद्यपि कथमप्यशुद्धं गृह्याति तथापि तत् 'केवल्यपि ' केवज्ञान्यपि भुङ्क्ते, इतरथा श्रुतज्ञानप्रमाणं भवेत्, तथाहि छद्मस्थः श्रुतज्ञानबलेन शुद्धं गवेषयितुमीष्टे, न प्रकारान्तरेण, तनो यदि केवली श्रुतज्ञानिना यथाऽऽगमं गर्वषितमप्यशुद्धमितिकृत्य न भुञ्जीत ततः श्रुतेनाश्वासः स्यादिति न कोऽपि श्रुतंप्रमाणत्वेनप्रतिपद्यते, श्रुतज्ञातस्येचाप्रामाण्ये सर्व क्रियाविलोपप्रसङ्गः, श्रुतमन्तरेण छद्मस्थानां क्रियाकाण्डस्य परिज्ञानासम्भवात् ।। ततः किम् ? इत्याह
मू. (५५७)
सुत्तस्स अप्पमाणे चरणाभावो तओ य माक्खस्स । मोक्खस्सऽविय अभावे दिक्खपवित्ती निरत्था ॥
वृ. सूत्रस्याप्रामाण्ये 'चरणस्य' चारित्रस्याभावः श्रुतमन्तरेण यथावत् सावद्येतरविधिप्रतिविषेधपरिज्ञानासम्भवात, चरणाभावे य मोक्षाभावो, च दीक्षा निरार्थिका, तस्या अनन्यार्थत्वात् । सम्प्रतिग्रहणे शङ्गितो भोजने चे' त्यस्य प्रथमभङ्गस्य सम्मवमाह
मू. (५६८)
किंतु ह खद्वा भिक्खा दिज्जइ न य तरइ पुच्छिउं हरिमं । इअ संकाए घेत्तुं तं भुंजइ संकिओ चेव ॥
वृ. कोऽपि साधुः स्वभावतो लज्जावान्, भवति, तत्रक्वापिगृह भिक्षार्थं प्रविष्टः सन्प्रचुरां भिक्षा लभमानः स्वचेतसिशङ्कते - किमत्र प्रचुरा भिक्षा दीयते ?. न च लज्जया प्रष्टं शक्रोति, तत एवं शङ्गया गृहीत्वा शङ्कित एव तदभुते इति प्रथममङ्गे वर्तते ।
मू. (५६९)
eिrer संकिरणं महिआ अन्त्रेण सोहिया सा य ।
परायं पणगं बाउं निस्संकिओ भुजे ॥
वृ. इह केनापि साधुना लज्जादिना प्रष्टुमशक्नुवता प्रथमतः शङ्कितन हृदयेन या गृहीता भिक्षा साउन्येन सङ्घाटन शोधिता यथा प्रकृत' प्रकरणं किमपि प्राचूर्णभाजनादिकं, यदिवा प्रहेणकं कुतश्चिदन्यस्माद्गृहादायातमिति, ततो द्वितीयसङ्ग्राटकादेतच्छुत्वा यो निःशङ्गितो भुङ्कतं स द्वितीये भङ्गे वर्त्तते । जारिसए श्रिय लच्छा खद्या भिक्खा मए अमुयगेहे । अनेहिंवि तारिसिया वियड़ंत निसामए तड़ए ।
मू. (५७० )
वृ. इकोऽपि साधुर्लब्धप्रचुरभिक्षाको विकटयतां गुरोरग्रतः सम्यगालोचयतामालोचनाश्रवणे सति शङ्कते यादृश्येवमया भिक्षा प्रचुरालब्धा तादृश्येवान्यैरपि सङ्घाटक:, तेन्नूनमेतदाधाकर्मादिदोषदुष्टंभविष्यतीति
26 | 25