Agam Sutra Satik 41B Pindniryukti MoolSutra 2b

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan

Page 89

पिण्डनियुक्तिः-मूलसूत्रं पश्चिमरात्रीभागे तस्मिन्नेवगापाटके क्वचित्प्रदेशी दुर्गन्धमजीणं पुरीव्युदसज्जितस्य चोपरि कथमपि महिषी समागत्य छगणपोहं मुक्तवती. ततस्तेन स्थगितं तदजीर्णपुरीष देवशर्मणानज्ञातमिति देवशर्मातं छगणपोहं सकलमपि तथैव गृहीत्वा तेन सभामुपलिप्तवान, उद्यापनिकाकारिणश्च जना नानाविधमोदनादिक भोजनमानीय यावद भोजनार्थं तत्रोपविशन्ति तावत्तेषामतीव दरभिगन्धः समायातः, ततः पृष्टो देवशर्मा, यथा कुतोऽयमशुचिगन्धः, समायाति ? इति, तेनोक्तं न जा ततस्तैः सम्यक् परिभावयभिरुपलेपनामध्ये वल्लाद्यवयवा ददृशिरे दागन्धश्च निर्जातः, नतो जजे यदपलेपनमध्ये पुरीष-मवतिष्ठते इति, ततः सर्व भोजनमशुचीतिकृत्वा परित्यक्त्म्, उपलेपनं च समूलमुन्रवातम्, अन्येन च गोमयेन सभोपलेपि भोजनादिकं चानयत् पक्त्वा भुक्तमिति। सूत्रं सुगम, नवरं धर्मी' धार्मिकः. 'समिय'त्ति मण्डका 'सज्ञा' पुरीषम्. अत्र यदपलेपनं यच्च तत्र न्यस्तंभोजनादिकं तत्सर्व द्रव्यपूतिः॥ उक्ताद्रव्यपूतिः, अथ भावपूतिमाहम. (२७१) उग्गमकोडिअवयवमित्तेणवि मीसियं सुसद्धंपि।
सुद्धपि कुणइ चरणं पूई तंभावओ पूई।। वृ. उद्गमस्य' उद्गमदोषजालस्ययाकोटयोऽस्त्रयः विभागा आधाकादिरूपाभेदाइत्यर्थः, ताश्च द्विधा विशोधयोऽविशोधयश्च, तत्रेहाविशोधयो ग्राह्याः, तासामविशोधिरुणणामुद्गमकोटी नामवयवमात्रेणापिमिश्रितमशनादिकंस्वख्तः सुशुद्धमपि उद्गमादिदोषरहितमपिसत्यद्भुज्यमानंचरणं शुद्धमपि' निरतिचारमपि पूर्ति करोति, तदशनादिकं भावपूतिः। 'उग्गमकोडी' इत्युक्तं , ततस्ता उद्गमकोटी:मू. (२७२) आहाकम्मुद्देसिय मीसंतह बायराय पाहुडिया। .
पूई अन्झोयरओ उम्गमकोडी भवे एसा।। वृ.आधाकर्मसकलंतथाऔदेशिकंयावदर्थिकमुक्त्वाशेषकर्मोद्देशिकं मिक्षं'पाखण्डिसाधुभिवजातं बादराचप्राभृतिका पूतिः'भावपूतिःअध्यवपूरकश्चोत्तरभेदद्वयात्मकः, एषाभवतिउद्गमकोटिरविशोधिकोटिरूपा, तदेवं भावपूर्ति स्वरूपत उपदर्य सम्प्रतिभेदत आह. .. मू. (२७३) . बायर सुहुमं भावे उपूइयं सुहुममुवरि वोच्छामि।
उवगरण भत्तपाने दुविहं पुन बायरं पूई॥ वृ. 'भावे' भावविषया पूतिर्द्विधा, तद्यथा-बादरा सूक्ष्मा च, सूत्रे च नपुंसकनिर्देशः प्राकृतत्वात, तत्र सूक्ष्माभावपूतिमुपरिवक्ष्ये, बादरापुनधिा तद्यथा उपकरणे' उपकरणविषया भक्तपाने भक्त पानविषया, तत्र भक्त पानपति सामान्यतो व्याचिख्यासुराहम. (२७४) चुल्लुक्खलिया डोए दब्बीछूढे य मीसगं पूई।
डाए लोण हिंगू संकामण फोडणे धूमे। वृ. 'चुल्ली' प्रतीता, 'उखा' स्थानी ‘डायः' बृहद्दामहस्तकः, महांश्रट्टक इत्यर्थः, ‘दब्बी' लर्घायान दासहहस्तकः, एतानिचसाण्याधाकम्मादिरूपाणि द्रष्टव्यानि,सर्वत्रापिच तृतीयार्थे सप्तमी, ततोऽयमर्थःपतैःसम्मिश्रंशद्धमपियदशनादिततपूतिः, तत्रचुल्लधुरवाभ्यांमिश्रित्ताभ्यांकृत्वारन्धननयद्वातत्रस्थापनेन, तथा डायं' शाकं लक्षणं हिङ्गुचप्रतीतम्, एतराधाकर्मिकः सम्मिश्रंपूतिः, तथा संक्रामणरफोटनधूमः' इति, तत्र संक्रामणम आधाकर्मभक्तादिखरण्टिते स्थाल्यादौ शुद्धस्याशनादेः पचनं मोचनं वा, यद्रा दारुहस्तेनाधाकर्मणाऽन्यत्रस्थाल्यांसञ्चारणं,स्फोटनम्-आधाकर्मणाराजिकादिनासंस्कारकरणंधूमःहिङ्ग्वादिसत्को वधारः॥ एनामेव गाथांव्याचिख्यासुः प्रथमत उपकरणशब्दं व्याख्यानयति