________________
૧૪૫
પ્રતિપત્તિ -૩, જ્યોતિષ્ઠ તે વજ રત્નથી બનેલા જેવા હોય છે. તેમના દાંત પણ કઠોર હોય છે. વજામય તેઓની દાઢા હોય છે. તેમની જીભ એટલી બધી લાલ હોય છે કે જાણે તે તપનીય સોનાથીજ બનેલ હોય તેમનું તાળું પણ એટલું બધું લાલ હોય છે તપનીય સોનાની બનાવેલ
તર-મુખની દોરીથી તેઓના મુખ સદા યુક્ત રહે છે. તેઓ પોતાની ઈચ્છા પ્રમાણે ચાલે છે. ગમનમાં તેમની ઘણી પ્રીતિ હોય છે. તેઓ મનમાં રૂચે તેવું કામ કરે છે. મનમાં આવે તેવી ચાલ તેઓ ચાલે છે. તેઓ ઘણાજ સુંદર લાગે છે. તેમની ચાલ અમિત હોય છે. તેઓ ચાલતા ચાલતા કદી થાકતા નથી. તેઓનું બળ અને વીર્ય પુરૂષકાર અને પરાક્રમ, અમિત હોય એવી રીતે વર્ણિત થયેલ એ સિંહ રૂપ ધારી દેવો જોર જોરથી મનોહર સિંહનાદો કરતા કરતા દિશાઓને શોભાયમાન કરતા ચાલતા રહે છે. અને એ મનોહર સિંહનાદોથી આકાશ અને દિશાઓને વાચા- લિત બનાવે છે. તેઓની સંખ્યા ચાર હજારની હોય છે.
દક્ષિણ દિશામાં ચાર હજાર દેવો હાથીનું રૂપ ધારણ કરીને ચંદ્રના વિમાનને ઉપાડે છે. એ બધા સફેદ હોય છે, સુભગ હોય છે, અને સુંદર કાંતિવાળા પ્રભાયુક્ત હોય છે. તેના અને કુંભસ્થલ વજના બનેલા હોય છે. શુંડાદંડ તેમનો એ કુંભસ્થળની નીચે રહેલ હોય છે, પુષ્ટ હોય છે. તેની ઉપર ક્રીડા કરવા માટે પદ્મના પ્રકાશ જેવા નાના નાના લાલ લાલ બીંદુઓ લગાડેલા રહે છે. તેઓના મુખ ઘણાજ ઉંચા હોય છે તપનીય સોનાના પટ્ટા જેવા ચંચળ અને આમ તેમ ચાલતા એવા બને કાનોથી જેઓની શોભા વધારે વધેલ છે. તેમના બને નેત્રો મધના જેવા પીળા અને સ્નિગ્ધ હોય છે. તેમના દાંત અત્યંત સફેદ હોય છે. સંસ્થિત-ખૂબજ મજબૂત હોય છે. તેઓના દાંતોના આગળના ભાગમાં સોનાના વલય પહેરાવેલા છે. તેઓના મસ્તકોની ઉપર તપનીય સોનાના તિલક વિગેરે લગાડવામાં આવેલ છે. તેઓના ગંડસ્થળો પર માવતો દ્વારા વૈડૂર્ય મણિથી ચિત્રવિચિત્ર દંડાઓવાળા નિર્મલ વજામય અંકુશ કે જે ઘણા જ સુંદર હોય છે. તેઓના પૂછો પગ સુધી લટકતા હોય છે. તે ગોળ છે. તેમાં જે વાળ છે. તે લક્ષણોથી પ્રશસ્ત છે. એમના પગ ઉપચિત માંસલ અવયવો વાળા છે. તેઓની ગતિ અમિત છે. અમિત બળ અને વીર્યથી પુરૂષકાર અને પરાક્રમથી યુકત છે. જોર જોરથી મધુર, મનો હર ગંભીર, ગુલ ગુલાયિત શબ્દોથી આકાશને ભરતા અને દિશાઓને સુશોભિત કરતા કરતા એ હાથીના અને પ્રમાણમાં ઉન્નત છે તેઓની જે ગતિ છે-તે ચંક્રમિત છે, લલિત છે, કુટિલ છે. વિલાસ યુક્ત છે. પુલિત છે. તેમનો કમ્મરનો ભાગ પીવર છે, પણ છે. અને જાંઘનો જેવો ગોળ આકાર હોય છે તેવા આકારવાળો હોય છે. તેમના કપોલ ભાગો પર જે વાળા છે, રોમરાજી, તેમની ખરિયો એક સરખી છે. નાની મોટી નથી. તથા. તેમના પૂછ પણ શરીરના આકારના પ્રમાણ અનુસાર જેટલી લંબાઇ વિગેરે હોવી જોઇએ એટલી છે. નાની કે મોટી નથી. તેમના સીંગડાના જે અગ્રભાગો છે તે એવા છે કે જાણે ઘસીને જ ચીકણા અને તીક્ષ્ણ બનાવવામાં આવેલા હોય, તે એના શરીરની ઉપર જે રોમ પંક્તિ છે, કન્તિ યુક્ત છે, પાતળી છે. અને સૂક્ષ્મ-છે. તેમના જે સ્કંધ પ્રદેશો છે તે ઉપચિત છે. પરિપષ્ટ છે, માંસલ છે. તેઓના ગળામાં સુંદર આકારના બનેલા હોવાના કારણે રમણીય એવા ગર્ગરોથી શોભાનો વધારો થઈ રહેલ છે.
ચંદ્રના વિમાનને જે પશ્ચિમ દિશામાં દેવા ઉઠાવે છે, તેઓ બળદના રૂપ ધારણ
Ilol Jairondation International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
