________________
so
શ્રી અધ્યાત્મસાર ગ્રન્થ
જાણી લેતે આત્મા તે ભેગોને ભેગવતે છતાં તેમાં ઉદ્વિગ્ન ન બન-અનાસક્ત રહીને મુક્તિ પદના સ્થાનને પામી જાય છે. [१२०] भोगतत्त्वस्य तु पुन-नं भवोदधिलङघनम् ।
मायोदकदृढावेशा-तेन यातीह कः पथा ॥१८॥
પણ જેણે ભેગમાં જ તત્વ માની લીધું એ આત્મા તે સંસાર સાગરને તરી શકો જ નથી. કેમકે ખરેખર જે માયાવી જલ છે એમાં જે સાચા જલને પાકે ભ્રમ થઈ જાય તે સાચા જલની બુદ્ધિથી ગભરાઈ ઉઠેલે ક માણસ તે માગે કદમ માંડવા તૈયાર થાય?
કદમ માંડયા વિના–સડસડાટ ચાલી નાખ્યા વિનાસંસારમાર્ગ પાર ઉતરાય પણ શી રીતે?
સંસારને પાર ઊતર્યા વિના વળી મિક્ષ કે?
[१२१] स तत्रैव भयोद्विग्नो यथा तिष्ठत्यसंशयं ।
मोक्षमार्गेऽपि हि तथा भोगजम्बालमोहितः ॥१९॥ * જેમ માયા જલને સાચું જ માની લેનારે તે આત્મા ભયભીત થઈ જાય છે અને ઉદ્વિગ્ન થઈ જાય છે (હવે આ માર્ગને શી રીતે પાર પમાશે?) અને તેથી જેમ તે આત્મા ત્યાં ને ત્યાં જ ઉભું રહે છે–એક ડગ પણ આગળ વધતો નથી, તેમ ભેગના કાદવમાં મુંઝાઈ ગએલી મતિવાળે આત્મા પણ મેક્ષમાર્ગમાં એક ડગ પણ આગળ વધી શક્ત નથી. ૨૫ • ૨૫ . દષ્ટિ. ૬-૮.