________________
=
=
આત્મનિશ્ચય ચરિત સ્તુતિ તરીકે અને અષ્ટપ્રાતિહાર્ય વગેરેના વર્ણન દ્વારા થતી પરમાત્મહુતિને ઉપચરિત સ્તુતિ તરીકે ભેદ કબૂલ જ જોઈએ.
જે ઉપચરિત સ્તુતિ છે તેને નિરુપચરિત સ્તુતિ માનીને. કરાતી સ્તવના કદી આનંદ આપી ન શકે. એ જ રીતે જે નિરુપચરિત સ્તુતિ છે તેને ઉપચરિત સ્તુતિ માનીને કરાતી સ્તવના પણ આનંદ ન જ આપી શકે. - છંદ, પ્રાસ વગેરેના ગમે તેવા મિશ્રણવાળી કુકવિની કવિતા કોને આનંદ આપે ? [८०५] अन्यथाऽभिनिवेशेन प्रत्युतानर्थकारिणी । - सुतीक्ष्णखड्गधारेव प्रमादेन करे धृता ॥१२८॥
એટલું જ નહિ પણ જે અષ્ટપ્રાતિહાર્યાદિ ગૌણધર્મોની ઉપચરિતસ્તુતિને નિરુપચરિતરતુતિ તરીકે માની લેવાને આગ્રહ કરવામાં આવે તે એ દુર્નયગ્રસ્ત સ્તુતિઓ અનર્થકારિણી બની જાય,
ભલેને અત્યન્ત ધારદાર તરવાર હોય. પણ પ્રમાદથી અવળી જ પકડી હોય તે પિતાને જ (પકડનારને જ) કાપી નાખે ને? [८०६] मणिप्रभामणिज्ञानन्यायेन शुभकल्पना ।
वस्तुस्पर्शितया न्याय्या यावन्नाऽनजन प्रथा ॥१२९।। પ્ર-તે શું વ્યવહારતુતિ સર્વથા મિથ્યા છે? 'ઉ–ના. વ્યવહારરતુતિની નિરુપચરિતસ્તુતિ તરીકેની