________________
૧૬૩
પૌષધ વ્રત કરનાર ચુલની પિતા પિતાએ જૈન ધર્મ સ્વીકાર્યો હતે અને તેવા યતિધર્મ લાયક સામર્થ્યના અભાવે તેણે શ્રાવકનાં ગૃહસ્થોને લાયક દ્વાદશ વ્રત લીધાં હતાં તથા પતિની આજ્ઞાથી ધર્મ શ્રવણ કરવા આવેલી શ્યામાએ પણ પાછળથી બાર વ્રત લીધાં હતાં. પોતાની વૃદ્ધ ઉમ્મર થતાં વડિલ પુત્રને ગૃહને કારોબાર સોંપી પોતાની પૌષધશાળામાં ધર્મ ધ્યાન કરતાં તે કાળ નિગમન કરતે હતે. ખરેખર મનુ
એ આત્મહિત માટે નિરંતર જાગૃત રહેવાનું છે. તેમાં પુત્રોની પ્રાપ્તિ અને વૃદ્ધ થતાં તે અવશ્ય ચેતવાનું છે. એક દિવસે પૌષધશાળામાં પૌષધ કરી ચુલની પિતા ધર્મધ્યાનમાં રહ્યો હતે. મધ્ય રાત્રિના વખતે તેનું પૌષધ વ્રત ભંગ કરવા માટે એક મિથ્યાદષ્ટિ દેવ ત્યાં આવ્યું. હાથમાં ખડગ લઈ તે બોલે અરે ચલની પિતા આ તારૂં વ્રત તું મૂકી દે, નહિતર તારા જયેષ્ઠ પુત્રને તારા દેખતાં ખડગથી મારી નાખીને હું તેનું માંસ ખાઈશ. ચુલની પિતા શાંત રહ્યો, તેમજ મૌન રહ્યો ત્યારે તે દેવે તેની આગળ તેના મોટા પુત્રને લાવી મારી નાખે, તેપણ તે ચલાયમાન ન થશે. ત્યારે વિશેષ દુઃખ આપવા પૂર્વની માફક તેના ત્રણે પુત્ર મારી નાખ્યા અને દેવ બોલ્યો કે જે તે આ વ્રત ત્યાગ નહિ કરે તે તારી ભદ્રા માતાને તારી આગળ લાવી મારી નાંખીશ, જેથી તે આર્તધ્યાને મરણ પામીશ. આ પ્રમાણે કહેતાં પણ જ્યારે તે શ્રાવક શાંત સ્વભાવે ધર્મધ્યાનમાં જ લીન થયો, ત્યારે રુદન કરતી તેની ભદ્રમાતાને દેવ ત્યાં લાવ્યા. તે જોતાંજ આ શ્રાવક વિચારમાં પડે કે આ કઈ દુષ્ટ માણસ જણાય છે, તેણે મારા દેખતાં આવું અનાર્ય કામ કર્યું અને હવે માતાને પણ તે મારી નાખશે; માટે ચાલ હું તેને પકડી લઉં, એમ ધારી તે જેટલામાં દેવને પકડવા જાય છે તેટલામાં ઘોર ગર્જના કરી દેવ ચાલ્યો ગયો. ચુલનીપિતા બુમ પાડી ઉઠયો.
પુત્રની બૂમ સાંભળી ભદ્રા ત્યાં આવી અને વૃત્તાંત પૂછયું. ચુલની પિતાની બનેલી હકીકત જણાવી. તેની માતાએ જણાવ્યું પુત્ર ! તે માંહિલું કાંઈ પણ બન્યું નથી. તારા ત્રણ પુત્રો ઘરમાં સુતા છે. કેઈ મિથ્યાદષ્ટિ દેવ તને વતથી ચલાવવા આ જણાય છે. તને તારા વ્રતમાં આટલી ખામી આવી, માટે વ્રતભંગની આલે
