________________
ઘાતિકર્મના ફયથી થતું ફળ.
૩૪૧ નથી, કેમકે ચાલવામાં સહાય આપનાર ધર્માસ્તિકાય આગળ નથી. નિચા પણ જતા નથી, કેમકે તેમનામાં ગૌરવ (વજન-ભાર) રહ્યો નથી. તેમ તિછિ પણ તેમની ગતિ નથી, કેમકે તેમને પ્રેરનાર અનાદિકના વેગને અભાવ થયેલો છે. ૫૯.
लाघनयोगाचूमवदलाबुफलवच्च संगविरहेण । बंधनविरहादेरंडवच्च सिद्धस्यहि गतिरुवं ॥ ६० ॥
લઘુપણાના કારણથી ધૂમની માફક, સંગના વિરહથી તુંબીના ફલની માફક અને બંધનના અભાવથી એરંડાના ફલની માફક, સિધ્ધોની ગતિ (સ્વાભાવિક) ઉર્ધ્વ છે. ૬૦.
સમષિ. मोक्षमां गयेला योगी. सादिकमनंतमनुपममव्यावा, स्वभावजं सौख्यं ।
प्राप्तः स केवलज्ञानदर्शनो मोदते मुक्तः॥ ६१ ॥ કેવલજ્ઞાન અને કેવલ દર્શનવાનગી , સર્વ કર્મોથી મુક્ત થઈ, સાદિ અનંત, અનુપમ, અવ્યાબાધ અને સ્વભાવથી પેદા થયેલ આત્મિક સુખને પામી (જ્ઞાનાનંદમાં) મગ્ન રહે છે. ૬૧.
વિવેચન–આ શ્લોકમાં સર્વ કર્મોના ક્ષયથી ઉત્પન્ન થયેલી સ્થિતિને સમાધિ કહેવામાં આવે છે. આ સમાધિ પરિપૂર્ણ છે. તેમાંથી પાછા હઠવાપણું છેજ નહિં. જે આત્માસ્થિતિ પમાયેલી છે તે સાદિ અનંત છે. તે સ્થિતિ પામ્યાની આદિ છે પણ અંત નથી. અંત ત્યારે કહી શકાય કે તે સ્થિતિમાંથા નીચા પડવાપણું હોય. એટલે આ સ્થિતિ સાદિ અનંત છે. તેમજ અનુપમ છે. એટલે આ સ્થિ'તિને કઈ પણ ઉપમા આપી શકાતી નથી. ઉપમા ન આપવાનું કારણ,તેવી સર્વોત્કૃષ્ટ સ્થિતિને દુનિયામાં અભાવ છે. દુનિયામાં જે જે સ્થિતિઓને અનુભવ આ દેહદ્વારા થાય છે. તે સર્વ સ્થિતિએ વિયેગશીળ છે. દેહ પિતે પણ વિશરણ સ્વભાવવાળે છે. એટલે તેનાથી ઉત્પન્ન થતાં સુખને સુખની ઉપના કેમ આપી શકાય?
વળી આ સુખ કેવળ આત્મસ્વભાવથી ઉત્પન્ન થયેલું અને કઈ પણ જાતના સુખની ઉપમાથી અતીત છે.