________________
૩૫૪
દ્વાદશ પ્રકાશ તેઓએ સમજવું જોઈએ કે દઢ આગ્રહપૂર્વક નિરંતર અને ભ્યાસથી જ માત્ર વિચારશક્તિ વૃદ્ધિ પામે છે. આ વિચારો પછી સારા હોય કે નઠારા હેય સારા વિચારથી સારા વિચારની અને ખરાબ વિચારથી ખરાબ વિચારની શક્તિ વૃદ્ધિ પામે છે.
વિચારની અધિકતા ઉપર મનના પ્રવાહની વૃદ્ધિને આધાર છે અને વિચારના ગુણ ઉપર તે ગુણની દઢતાને આધાર રહે છે.
મનને સુધારવાની અને તેને વિકસિત કરવાની જેમની ઈચ્છા હોય તેમણે નિરંતર નિયમિત રીતે મનન કરવાને અને ભ્યાસ કરે અને પોતાની માનસિક શક્તિઓ સુધારવાને નિશ્ચય લક્ષમાં રાખ.
આ અભ્યાસ પૂર્ણ ફળદાયક થાય તે માટે પિતાને અધ્યાકિ આદિ જે વિષય પ્રિય હોય, એવા કોઈ વિષયના સંબંધમાં કોઈ ઉત્તમ પુરૂષે લખેલું અને જેની અંદર નવીન પ્રબળ વિચારો દાખલ થાય છે તેવું એક પુસ્તક લેવું. તેમાંથી થોડાં વા હળવે હળવે વાંચવાં. પછી વાંચેલ વાક્ય ઉપર દઢતાથી, આસક્ત ચિત્તથી વિચાર કરે. જેટલા વખતમાં તે વાકો વાંચ્યાં હોય તેથી બમણા વખત સુધી વિચાર કરે.
વાંચવાનું કારણ નવા વિચારો મેળવવાનું નથી પણ વિચાર શક્તિ પ્રબળ કરવાનું છે. શરૂઆતમાં અરધી ઘડી વાંચવાનું બસ છે. કારણ કે વધારે વખત વાંચવાથી દઢતાથી ધ્યાન આપવાનું કાર્ય આરંભમાં જરા વિશેષ પરિશ્રમ આપનાર છે.
કેટલાક મહિના સુધી આ નિયમિત અભ્યાસ કરનારને માનસિક બલમાં સ્પષ્ટ વધારે થયેલો માલમ પડે છે, અને પ્રથમ કરતાં ઘણી સારી રીતે નવીન વિચારો કરી શકે છે.
આ સર્વ વિચારેની ઉત્પત્તિનું મૂલ આપણે આત્મા છે. સત્તામાં રહેલી શક્તિઓ આવા વિચારે દ્વારા બહાર આવે છે.
આટલી વાત યાદ રાખવી કે અનેક વિચારો કરનારમાં પરસ્પર જે વિષમતા કે જૂનાધિકતા દેખાય છે તે સત્તા શક્તિની ન્યૂનતાને લીધે નહિ પણ સાધનની અગ્યતાને લીધે થાય છે. માટે પૂર્ણ સાધને મેળવી પ્રયત્ન કરનાર વિજયી નિવડશેજ.
વળી અભ્યાસીઓએ આ વાત વારંવાર સ્મરણમાં રાખવી કે અવિચ્છિન્ન ઉન્નતિ માટે અભ્યાસની નિયમિતતા જરૂરી છે. એક
