________________
પાંચ બ્લોક કરી શુનદ્વારા કાળજ્ઞાન કહે છે. ર૯ सत्साधकगुणाकृष्टा स्वयमेवाथ देवता। त्रिकालविषयं ब्रूते निर्णयं गतसंशयम् ॥ १७६ ॥ વિદ્યાએ કરી દર્પણ, અંગુઠા અને ભીંત પ્રમુખમાં અવતારેલ દેવતાને (ગુરૂ ઉપદિષ્ટ) વિધિપૂર્વક પૂછવાથી તે આયુષ્યને નિર્ણય કહી બતાવે છે. સૂર્યગ્રહણ અને ચંદ્રગ્રહણ હોય ત્યારે એ નથી? : 8: સ્વાદ એ વિદ્યા દશ હજાર અને આઠવાર જાપ કરીને સાધવી. પછી કાર્ય પ્રસંગે એક હજાર અને આઠવાર તે વિદ્યા જપીને દર્પણાદિકને વિષે દેવતાને અવતારવી. પછી તે આરિસા પ્રમુખમાં એક કુંવારી કન્યાને જોવરાવવું. તેમાં તે કન્યા દેવતાનું રૂપ દેખે એટલે તેની પાસે આયુષ્યને નિર્ણય પૂછ. તે કન્યા સર્વ નિર્ણય કહી આપે. અથવા ઉત્તમ સાધકના ગુણથી આકર્ષાએલી તે દેવતા પિતાની મેળે નિર્ણયવાળું અને સંશય વિનાનું ત્રિકાલ સંબંધી આયુષ્યજ્ઞાન કહી આપે. ૧૭૩, ૧૭૪, ૧૫, ૧૭૬.
પાંચ શ્લેકે કરી શુકન દ્વારા કાલજ્ઞાન કહે છે.
अथवा शकुनाद्विद्यात्-सज्जो वा यदि वातुरः। स्वतो वापि परतो वा गृहे वा यदि वा बहिः ॥१७७॥ अहिदृश्चिककुम्याखु-गृहगोधापिपीलिकाः । यूकामत्कुणलुताश्च वल्मीकोऽथोपदेहिकाः ॥ १७८ ॥ कीटिका घृतवर्णाश्च भ्रमर्यश्च यदाधिकाः। उद्वेगकलहव्याधि-मरणानि तदादिशेत् ॥ १७९ ॥ उपानद्वाहनच्छत्र-शस्त्रच्छायांगकुंतलान् । चंच्चा चुंबेधदा काक-स्तदासन्नैव पंचता ।। १८० ॥ अश्रुपूर्णदृशो गावो गाढं पादैवसुंधरां ।
खनंति चेत्तदानीं स्या-द्रोगो मृत्युश्च तत्पभोः ॥१८१॥
અથવા નિગી હોય કે રેગી હેય, પિતાથી કે પરથી, ઘરમાં કે બહાર, શુકનથી શુભાશુભનો નિર્ણય જેણ. સર્પ, વીંછી, કમિયાં, ઉંદર, ગરોલી, કિડીઓ, જુવે, માંકડ, કાળીઆ, રાફડા, (ઉદેહીના ઘરો), ઉદેહી, ઘીમેલ. અને ભમરીઓ જ્યારે એકદમ વિશેષ જોવામાં આવે તે ઉદ્વેગ, કલેશ, વ્યાધિ, અથવા મરણ
